Binnen een jaar zijn vier bisschoppen van de Church of England katholiek geworden – een beslissing die zowel geworteld is in discipelschap van Jezus Christus als in het besef dat eenheid tussen katholicisme en anglicanisme onmogelijk was geworden.

Peter Jesserer Smith; Nieuws; 17 maart 2022

LONDEN – Zes maanden geleden legde Jonathan Goodall zijn ambt neer als anglicaans bisschop van Ebbsfleet, Engeland, om toe te treden tot de katholieke kerk.

Afgelopen zaterdag werd nu-Father Goodall tot katholiek priester gewijd in de kathedraal van Westminster door kardinaal Vincent Nichols – het hoogtepunt van een reis van het protestantisme naar de katholieke kerk die onlangs door een aantal voormalige anglicaanse bisschoppen is ondernomen.

“Het is een hele reis,” zei kardinaal Nichols in zijn homilie over Father Goodall’s weg naar het priesterschap. “Toch weet ik dat het gedreven wordt door één enkele zoektocht, het verlangen naar dat ene noodzakelijke: te leven in overeenstemming met de wil van God.”

Het volgende deel van Father Goodall’s reis zal zijn als parochiepriester voor St. William of York in Londen, onderdeel van het aartsbisdom Westminster. Kardinaal Nichols maakte in zijn homilie het standpunt van de Kerk duidelijk, dat Father Goodall’s dienst als Anglicaanse bisschop werkelijk Gods genade in anderen heeft gewekt en “nu is opgenomen in de volheid van het priesterschap zoals begrepen en beleefd in de Katholieke Kerk”. 

In iets meer dan een jaar tijd zijn vier voormalige bisschoppen van de Church of England in volledige gemeenschap met de katholieke kerk getreden, hetzij via het gewone rooms-katholieke bisdom, hetzij via het Ordinariaat van Onze Lieve Vrouwe van Walsingham, een katholiek bisdom met anglicaanse tradities voor het Verenigd Koninkrijk, dat werd opgericht onder de apostolische constitutie uit 2009 Anglicanorum Coetibus van paus Benedictus XVI. (Red: zie voor Nederlandse vertaling hier).

Naast bisschop Goodall zijn in 2021 drie gepensioneerde bisschoppen van de Church of England in volledige gemeenschap met de katholieke kerk getreden: vader Michael Nazir-Ali, de voormalige bisschop van Rochester; Peter Foster, de voormalige bisschop van Chester; en John Goddard, de voormalige bisschop van Burnley. Vader Nazir-Ali, die bijna tot aartsbisschop van Canterbury werd gekozen, werd op 30 oktober door kardinaal Nichols in Londen tot katholiek priester gewijd voor het ordinariaat. Goddard zal op 2 april tot priester worden gewijd voor het aartsbisdom Liverpool, terwijl Foster nog niet heeft aangegeven of hij een leek wil blijven of het priesterschap wil nastreven.

Trouw discipelschap

Hoewel Anglicaanse bisschoppen uiteenlopende redenen zullen hebben om katholiek te worden, legt vader Nazir-Ali uit dat de centrale vraag achter deze beslissingen is “hoe een trouwe discipel te blijven”.

“Ik heb behoefte – en ik denk dat de meeste christenen die behoefte zouden hebben – aan enige duidelijkheid over hoe een discipel te zijn in de snel veranderende wereld van vandaag,” vertelde vader Nazir-Ali aan het Register over zijn besluit om zich bij de katholieke kerk aan te sluiten.

Vader Nazir-Ali zei, dat hij deelnam aan de dialogen van de ARCIC (Anglican-Roman Catholic International Commission) tussen de Anglicaanse Gemeenschap en de Katholieke Kerk. De dialogen waren oorspronkelijk bedoeld om te voldoen aan een “expliciet mandaat” van paus Paulus VI en de toenmalige aartsbisschop van Canterbury Michael Ramsey om een weg te zoeken naar herstel van volledige sacramentele gemeenschap tussen de kerken – een vooruitzicht waarvan vader Nazir-Ali zei “dat het nu, menselijkerwijs gesproken, onmogelijk lijkt”.

“Dat is natuurlijk een van de redenen waarom mensen nu dat idee van eenheid in fasen opgeven,” zei hij.

Vader Nazir-Ali zei dat de Anglicaanse Gemeenschap “een soort impuls voor het herstel van katholiciteit” verloren lijkt te hebben, en in plaats daarvan “nu een koers lijkt te kiezen om gewoon een volgende liberale protestantse denominatie te zijn”.

“Dus velen van ons die geloofden dat we het geloof van de Vaders en de Concilies kregen door Anglicaans te zijn, komen er nu achter dat dat niet langer het geval is,” zei hij.

Vader Nazir-Ali concludeerde, dat het Anglicanisme geen manier heeft om “op het Evangelie gebaseerde beslissingen over de manier waarop de gelovigen moeten leven en getuigen” van toepassing te laten zijn op elk deel van de Anglicaanse Gemeenschap. Bovendien, zei hij, hebben de Anglicanen “geen eenstemmig geheel van leringen waarop een beroep kan worden gedaan,” en missen ze een “competent leergezag die het geloof van de Kerk kan verklaren, verduidelijken en bevestigen met betrekking tot vragen die zich voordoen in het leven van de gelovigen.”

“Dat betekent dus dat er een tegenstrijdigheid en onenigheid is over fundamentele kwesties,” zei hij.

Vader Nazir-Ali zei dat de eenzijdige acties van de Anglicaanse Gemeenschap de bezwaren van de Katholieke Kerk en de Orthodoxe Kerken hebben bevestigd, dat “Anglicanen niet kunnen beweren het apostolisch ambt met hen te delen, en het dan op zo’n belangrijke manier veranderen zonder overweldigende oecumenische consensus daarover”.

Vader Nazir-Ali zei dat hij zich bij het ordinariaat aansloot om katholiek te worden, omdat hij niet wilde achterlaten wat waar, goed en mooi was in de Anglicaanse traditie.

“Ik vond het zeer bemoedigend om te zien hoeveel van het Anglicaanse patrimonium in feite te goeder trouw door de katholieke kerk kon worden gebruikt”, zei hij. “Ik denk dat dit een zeer belangrijke oecumenische ontwikkeling is.

Meer geestelijken op komst

Meer Anglicaanse geestelijken zijn tot de conclusie gekomen dat de weg vooruit in de katholieke kerk ligt. Vader Paul Martin, die de St. Barnabas Society leidt, een liefdadigheidsinstelling in het Verenigd Koninkrijk die Anglicaanse geestelijken ondersteunt die de reis naar volledige gemeenschap maken, vertelde het Register dat de heiligverklaring van de heilige John Henry Newman in 2019, gevolgd door de COVID-19 pandemie, “de geesten van nog meer mensen die hadden overwogen zich te bekeren, op scherp heeft gezet.”

“Bij de St. Barnabas Society zagen we een aanzienlijke toename van het aantal mensen dat ons benaderde voor hulp,” zei hij in een e-mail. “Velen van hen waren ongelukkig met de manier waarop de Kerk van Engeland de pandemie had aangepakt en spraken over wat zij zagen als de marginalisering van katholiek-gezinde Anglicaanse geestelijken.”

Vader Nazir-Ali zei dat hij al “benaderd is door andere groepen Anglicanen die mij willen gebruiken als brug om met de Katholieke Kerk te praten.”

“En ik zal, natuurlijk, wanneer dat gebeurt, dat gesprek faciliteren,” voegde hij eraan toe.

De versplintering van de Anglicaanse gemeenschap over de verdeeldheid van de leer heeft ertoe geleid, dat Anglicanen hebben geprobeerd nieuwe Anglicaanse jurisdicties te smeden in plaats van alleen maar in volledige gemeenschap met de katholieke kerk te treden. Maar Gavin Ashenden, een voormalige priester van de Church of England die missiebisschop werd voor een “Continuing Anglican” jurisdictie, vertelde het Register dat hij in december 2019 katholiek werd, nadat hij zich realiseerde dat de “Continuing Anglican” beweging geen “vernieuwd katholiek Anglicanisme opnieuw kon vorm geven.”

“Mijn grote ontdekking als ‘Continuing’ bisschop was, dat zonder het leergezag dat volledig en volstrekt onmogelijk was,” zei hij, en legde uit dat het verkrijgen van pragmatische eenheid, laat staan leerstellige consensus, onder Continuing Anglicans onmogelijk bleek.

“Elke generatie heeft behoefte aan een vaste geest van de Kerk om de voor- en nadelen af te wegen van alles wat de maatschappij opwerpt,” zei hij.

Ashenden trad toe tot de Katholieke Kerk via zijn plaatselijke bisdom van de Latijnse ritus, maar stapte later over naar het ordinariaat nadat hij het belang van de Anglicaanse gebedstraditie in zijn spiritualiteit had ingezien. Hij wacht op een beslissing van Rome over zijn aanvraag om katholiek priester te worden.

Ashenden zei dat het anglicanisme vanaf het begin een “samenwerking van een aantal verschillende theologische tradities” is geweest. Maar hoewel zij het eens konden worden over het doopsel en de rol van de leken, kon deze voortdurende samenwerking niet bepalen wat zij geloven over “de belangrijkste elementen van het christendom, de aard van de Kerk, de aard van de Eucharistie”.

“Niets van dit alles was theologisch vastgesteld in het Anglicanisme,” zei hij. “En dat is nog een reden waarom het zo snel ten prooi is gevallen aan de zeer duidelijk gerichte en zeer energieke, pseudo-ethische energie van de progressieve politiek.”

Ashenden voegde eraan toe: “De spelbreker was het derde-golf feminisme,” dat “subjectiviteit absoluut maakte” in de Anglicaanse wereld. Hij zei dat de generale synoden binnen het anglicanisme, in plaats van eerst de aard van het priesterschap theologisch te onderzoeken en te definiëren, uiteindelijk stemden om de wijding van vrouwen tot het priesterschap goed te keuren, op de manier van een politiek proces.

Eenheid waar Christus voor bad

Mgr. Keith Newton, de gewone priester van het Onze-Lieve-Vrouw van Walsingham-ordinariaat, vertelde aan het Register dat hij zijn ambt als anglicaanse bisschop van Richborough had neergelegd en in 2010 met de oprichting van het ordinariaat tot de katholieke kerk was toegetreden. Als jonge anglicaanse priester had een pelgrimstocht naar Rome hem overtuigd van de urgentie om het gebed van Jezus Christus tot de Vader om de eenheid van de Kerk te realiseren.

“Ik was zo overweldigd door deze ervaring dat ik echt dacht dat de Kerk van Engeland weer in gemeenschap moest komen met de Kerk waaruit zij voortkwam,” zei hij.

Maar mgr. Newton zag met ontzetting hoe de kerken verder uit elkaar dreven, zelfs toen de ARCIC-overeenkomsten tot stand kwamen. Toen Benedictus XVI de ordinariaten creëerde met Anglicanorum Coetibus, zei hij, “was de apostolische constitutie een antwoord op mijn gebed voor eenheid.”

Vandaag de dag, zei hij, lijkt de oecumene door een “moeilijke periode” te gaan.

Terwijl de katholieke kerk meer dan 50 jaar geleden tijdens het Tweede Vaticaans Concilie haar zinnen zette op het bereiken van oecumenische eenheid, wordt vandaag de dag de lat voor oecumene verlaagd naar een zakelijke verbintenis. In plaats van te discussiëren over hoe de katholieke Kerk met succes in haar leven een reformatorische traditie kan integreren binnen de stabiliteit van de katholieke leer, een mogelijkheid die door de ordinariaten wordt gedemonstreerd, heeft mgr. Newton uitgelegd dat de officiële dialoog een terughoudendheid heeft laten zien om moeilijke vragen te bespreken, wat heeft geleid tot een soort “oecumene van de aardig zijn”.

“Het is beter om als christenen aardig tegen elkaar te zijn dan om gemeen tegen elkaar te zijn,” zei hij. “Maar dat lijkt me niet waar Jezus voor gebeden heeft… Hij bad dat we één zouden zijn.”

Ashenden zei, dat hij hoopte dat de recente intrede van Anglicaanse bisschoppen in de katholieke kerk – samen met 10% van de katholieke priesters in het Verenigd Koninkrijk die voormalige Anglicaanse geestelijken zijn – zou leiden tot stoutmoedigere uitnodigingen aan Anglicanen om tot volledige gemeenschap te komen.

“Ik denk dat de katholieke kerk een gevoel van vertrouwen in Engeland zou moeten ontwikkelen en zou moeten zeggen: ‘Als jullie willen dat het christendom blijft voortbestaan, dan zijn wij het en bovendien zijn wij alles wat jullie hebben,’ zei hij. “Dus maak de overstap en doe dat snel.”

Peter Jesserer SmithPeter Jesserer Smith is een stafverslaggever voor het National Catholic Register. Hij versloeg het historische bezoek van paus Franciscus aan de Verenigde Staten in 2015, en aan Jeruzalem en het Heilige Land in 2014. Hij heeft verslag gedaan van de Syrische en Iraakse vluchtelingencrisis, onder meer vanuit Jordanië en Libanon op een Egan Fellowship van Catholic Relief Services. Voordat hij in 2013 aan boord kwam van het Register, was hij freelance schrijver en deed hij verslag voor katholieke media als het Register en Our Sunday Visitor. Hij is afgestudeerd aan het National Journalism Center en behaalde een B.A. in filosofie aan Christendom College, waar hij medeoprichter was van de studentenkrant, The Rambler, en redacteur daarvan. Hij komt oorspronkelijk uit de Finger Lakes regio van de staat New York.

Bron: Why Are Anglican Bishops Becoming Catholic?| National Catholic Register (ncregister.com)

Keywoorden:  | Anglicaanse bisschoppen | Anglican-Roman Catholic International Commission (ARCIC) | Apostolische constitutie Anglicanorum Coetibus | Church of England | Discipelschap | Geloofsreis | Katholiek worden | NCRegister | Oecumene | Paus Benedictus XVI | Peter Jesserer Smith | Priester Nazir-Ali | Wil van God | Sacramentele gemeenschap | 

Wilt u meer artikelen lezen over bijvoorbeeld Katholiek onderwijs , klik dan hier, of klik een van de andere ’tags’ boven aan dit artikel.