Jonathan Liedl; CNA Redactie, 12 nov 2023 / 16:25 pm
Slechts enkele uren nadat paus Franciscus bisschop Joseph Strickland verwijderde als hoofd van het bisdom Tyler, kwam de prelaat uit Texas in het openbaar naar voren om zijn kant van het verhaal te delen. Hij vulde daarbij enkele leemtes in van de aangrijpende saga die de inmiddels ex-ambtsdrager van het kleine bisdom in het noordoosten van Texas wereldwijd in de schijnwerpers heeft gezet, maar ook liet hij andere cruciale vragen onbeantwoord.
Strickland onthulde, in een exclusief interview met LifeSiteNews op 11 november, kort nadat het Vaticaan had aangekondigd dat Paus Franciscus hem had ontheven van het “pastorale bestuur” van Tyler, waarom hij denkt dat hij uit zijn functie werd ontheven.
“Ik kan echt geen enkele andere reden bedenken, dan dat ik een aantal van de heersende machten heb bedreigd met de waarheid van het evangelie,” zei Strickland, een controversiële prelaat die zich regelmatig uitspreekt tegen wat hij ziet als aanvallen op de leer van de katholieke kerk, tegen zijn aanzienlijke schare volgers op sociale media.
Tijdens het interview onderstreepte Strickland ook, dat paus Franciscus de autoriteit heeft om hem uit het bestuur van het bisdom te verwijderen en hij moedigde degenen die overstuur of verward waren door de ontwikkeling regelmatig aan om voor de paus te bidden en de Kerk niet te verlaten.
Maar het 30 minuten durende mediaoptreden gaf geen antwoord op een aantal belangrijke ontbrekende gegevens in de Strickland-saga, zoals wat de redenen van het Vaticaan waren – als die er al waren – voor de dramatische stap en ook, concreet, wat er nu verder volgt voor de bisschop zonder bisdom. Dit is wat Strickland te zeggen had en wat er nog onbeantwoord is.
Waarom werd hij verwijderd?
Strickland deelde mee dat hem op 9 november werd gevraagd om af te treden, maar dat hij “niet uit vrije wil de kudde die mij was gegeven in de steek kon laten”.
Die versie van de gebeurtenissen komt overeen met een verklaring van kardinaal Daniel DiNardo op 11 november, die als hoofd van het aartsbisdom Galveston-Houston de metropoliet is van de kerkelijke provincie die het bisdom Tyler omvat.
In zijn verklaring zei DiNardo dat, na een apostolisch bezoek in juni door twee gepensioneerde Amerikaanse bisschoppen in opdracht van het Vaticaan, dat “een uitputtend onderzoek naar alle aspecten van het bestuur en leiderschap” van Tyler onder Strickland omvatte, een aanbeveling werd gedaan aan paus Franciscus dat “de voortzetting van het ambt van bisschop Strickland niet werkbaar was”.
Na maanden van beraadslaging werd de bisschop van Texas een verzoek voorgelegd om af te treden en “de Heilige Vader verwijderde bisschop Strickland uit het ambt van bisschop van Tyler” toen de prelaat het verzoek afwees, schreef kardinaal DiNardo.
De bevindingen van de apostolische visitatie zijn niet gepubliceerd en het Vaticaan heeft ook niet bekendgemaakt waarom Strickland uit zijn functie is ontheven.
Op de vraag wat er achter de beslissing van paus Franciscus zat, zei Strickland: “Het enige antwoord dat ik daarop heb, is dat krachten in de Kerk op dit moment de waarheid van het evangelie niet willen.” Hij voegde eraan toe: “Ze willen dat het veranderd wordt. Ze willen dat het genegeerd wordt.”
Strickland beschuldigde paus Franciscus er niet van deel uit te maken van dit streven om de leer van de Kerk te ondermijnen, maar hij zei wel dat “er veel krachten op hem inwerken en hem beïnvloeden om dit soort beslissingen te nemen.” Voor die “krachten”, zei de bisschop, “ben ik een probleem,” en dus drongen ze aan op de “verwijdering van een bisschop omdat hij staat voor het evangelie.”
Strickland ging niet in detail in op wat “voor het evangelie staan” inhoudt, maar hij zinspeelde waarschijnlijk op zijn vrijmoedigheid en provocerende uitspraken op sociale mediaplatforms en bij openbare toespraken.
Strickland tweette bijvoorbeeld op 12 mei dat hij “paus Franciscus’programma om de geloofsschat te ondermijnen” afwees – een provocatie waarmee hij, zo zouden figuren in het Vaticaan volgens de media hebben gezegd, “over de schreef was gegaan”, en aanleiding gaf tot de apostolische visitatie.
Hij heeft de paus ook herhaaldelijk bekritiseerd voor een “gevaarlijk” gebrek aan duidelijkheid in zijn uitspraken, vooral met betrekking tot seksualiteit, en heeft zich een uitgesproken criticus betoond van paus Franciscus’ Synode over Synodaliteit.
“Helaas kan het zijn dat sommigen degenen die het niet eens zijn met de voorgestelde veranderingen als schismaten zullen bestempelen,” schreef Strickland in augustus in een openbare brief. “In plaats daarvan willen zij die veranderingen voorstellen in wat niet veranderd kan worden, de Kerk van Christus confisqueren, en zijn zij daarentegen de werkelijke schismaten.”
Speelden zorgen over diocesaan bestuur een rol?
Maar volgens meerdere mediaberichten over zowel de apostolische visitatie in juni als de daaropvolgende discussies binnen het Vaticaanse bisschoppencollege, waren kerkfunctionarissen ook ernstig bezorgd over grote problemen met het bestuur van het bisdom Tyler door Strickland. Deze kwesties gingen naar verluidt met name over zorgen over grootschalig personeelsverloop bij het bisdom, het inhuren van een controversiële voormalige religieuze zuster als medewerkster bij een middelbare school en steun aan een controversiële geplande katholieke gemeenschap.
Strickland leek in zijn LifeSiteNews-interview zijdelings op deze zorgen in te gaan.
“Geen plaats is perfect, geen familie is perfect,” zei hij. “Maar het bisdom staat er goed voor.”
De bisschop noemde het hoge aantal seminaristen in het bisdom Tyler – 21 voor een bisdom met minder dan 120.000 katholieken – en merkte ook op dat het bisdom er financieel sterk voor staat dankzij “de enorme vrijgevigheid van de mensen”.
“Ik ben zo trots op de priesters en het bisdom,” zei Strickland, eraan toevoegend dat gezien wat hij ziet als het succes van het bisdom onder zijn leiding, hij geen andere reden voor zijn verwijdering kon aanwijzen dan de bedreiging die hij vormt voor degenen die proberen de leer van de Kerk te veranderen.
Werd bisschop Strickland verteld waarom hij werd verwijderd?
Eerder die dag leek Strickland echter aan te geven dat er mogelijk meer concrete redenen waren gegeven voor de actie die tegen hem was ondernomen.
“Ik sta achter alle dingen die als klachten tegen mij werden opgesomd,” vertelde hij LifeSiteNews in een kort artikel dat werd gepubliceerd vóór zijn 30 minuten durende interview. “Ik weet dat ik Traditiones Custodes niet heb uitgevoerd” – de inperking van de Traditionele Latijnse Mis door de paus in 2021 – “omdat ik een deel van mijn kudde niet kan laten verhongeren.”
Alles tesamen genomen maken de antwoorden van de bisschop het niet alleen onduidelijk waarom paus Franciscus uiteindelijk precies besloot om hem te verwijderen, maar ook of Strickland zelf op de hoogte werd gesteld van de beweegredenen voor het besluit.
Wat gaat hij nu doen?
Bisschop Strickland erkende dat hij “eerlijk moet ontrafelen” wat het betekent om niet langer de bisschop van Tyler te zijn, en dat hij “een soort van zich herpakken” nodig heeft als het gaat om hoe zijn rol als “opvolger van de apostelen zonder een lokaal bisdom om voor te zorgen” eruit zal zien in de vervolgsituatie.
“Ik heb op dit moment het antwoord nog niet”, zei Strickland toen hem werd gevraagd wat de toekomst voor hem in petto heeft. “Veel vragen, veel lege agenda’s die, daar ben ik zeker van, op verschillende manieren gevuld zullen worden.”
Een mogelijkheid is een toename in betrokkenheid ver buiten Texas – iets wat de bisschop al goed deed voordat hij werd verwijderd uit het leiderschap van Tyler, wat hem de titel “America’s bishop” deed verdienen onder zijn toegewijden.
Bisschop Strickland heeft bijvoorbeeld meer dan 162.000 volgers op het sociale mediaplatform X (voorheen bekend als Twitter) – een aantal dat 40.000 hoger ligt dan het totale aantal katholieken in zijn voormalige bisdom. Hij verwijderde elke verwijzing naar het bisdom Tyler op het account op 11 november en kon er toegang toe houden ondanks het feit dat hij geen bisdom meer heeft.
Bisschop Strickland accepteerde ook uitnodigingen voor vele spreekbeurten buiten het bisdom Tyler. Zo reisde hij afgelopen zomer naar Californië om deel te nemen aan een bijeenkomst naar aanleiding van eerbetoon door de Los Angeles Dodgers aan een anti-katholieke travestie-organisatie. Het aartsbisdom van Los Angeles had de acties van de Dodgers veroordeeld, maar onderstreepte ook dat het evenement waaraan Strickland deelnam geen “steun of goedkeuring” had van het aartsbisdom.
Het is ook onduidelijk waar de voormalige bisschop van Tyler zal wonen en hoe hij financiële steun zal krijgen.
Zal hij aanwezig zijn op de bijeenkomst van de Amerikaanse Bisschoppenconferentie (USCCB)?
Een vraag die niet ter sprake kwam tijdens zijn LifeSiteNews-interview, maar waar in ieder geval sommige mensen die de kerk volgen wel aan denken: zal Strickland, nu zonder bisdom, de najaarsvergadering van de Amerikaanse Conferentie van Katholieke Bisschoppen bijwonen, die begint op 14 november?
Nu bisschop Strickland al bekend staat om zijn opmerkelijke publieke interventies tijdens vorige vergaderingen van de USCCB, zou zijn aanwezigheid tijdens een vergadering slechts enkele dagen na zijn afzetting uit zijn functie overheersend nieuws zijn – en mogelijk een grote bron van afleiding.
Er is nog veel onzeker over de toekomst van bisschop Strickland. Maar in ieder geval zal, afgaande op zijn commentaar aan LifeSiteNews, gebed er een groot deel van uitmaken.
“Ik moedig mezelf en anderen aan om dieper dan ooit in gebed te gaan, om te bidden voor paus Franciscus, om te bidden voor de Kerk en om te bidden voor onze wereld.”
Jonathan Liedl
Jonathan Liedl
Jonathan Liedl is senior redacteur voor het Register. Zijn achtergrond omvat werk voor katholieke staatsconferenties, drie jaar seminarieopleiding en bijles geven aan een christelijk studiecentrum aan een universiteit. Liedl heeft een B.A. in politieke wetenschappen en Arabische studies (Univ. of Notre Dame), een M.A. in katholieke studies (Univ. of St. Thomas), en is momenteel bezig met de afronding van een M.A. in theologie aan het Saint Paul Seminary. Hij woont in Minnesota’s Twin Cities. Volg hem op Twitter op @JLLiedl.
Vertaling: EWTN Lage Landen (AV)
