In een gesprek met het Register reflecteert de Duitse kardinaal-theoloog op de diepgaande erfenis van de overleden emeritus paus.
Edward Pentin; Interviews; 31 december 2022 – VATICAANSTAD – Kardinaal Gerhard Müller heeft hulde gebracht aan de overleden emeritus-paus Benedictus XVI, door hem te beschrijven als een “groot denker” en een “ware Doctor van de Kerk voor vandaag”.
De emeritus-prefect van het Dicasterium voor de Geloofsleer beschreef ook wijlen Joseph Ratzinger, die op 31 dec. om 9.34 uur in Rome overleed, als een man met grote gevoeligheid, humor en nederigheid die beschikte over “diepe wijsheid als deelgenoot in Gods liefde”.
In dit interview met het Register bespreekt de Duitse kardinaal-theoloog – die het Benedictus XVI Instituut oprichtte om de verzamelde werken van Joseph Ratzinger beschikbaar te maken – Benedictus XVI’s nalatenschap aan de Kerk, reageert hij op enkele van diens critici, en overweegt hij hoe zijn heengaan het zeer bekritiseerde Duitse Synodale Pad zou kunnen beïnvloeden.
Uwe Eminentie, wat is de grootste nalatenschap van Benedictus XVI in termen van theologie en leer?
De beste boeken zijn zijn Inleiding tot het Christendom en Eschatologie: Dood en eeuwig leven en zijn Jezus-trilogie voor een goed opgeleid algemeen publiek, terwijl de boeken over Augustinus en Bonaventura een academische theologische opleiding vereisen voor een beter begrip. Ook leesbaar voor iedereen zijn zijn opbeurende en geloofsversterkende talrijke homilieën, die ook gemakkelijk toegankelijk zijn in de Collected Writings (16 delen).
Hoe zou u willen dat hij herinnerd wordt, zowel in doctrinair opzicht als, in bredere zin, als priester, bisschop, kardinaal en paus?
In al zijn functies en taken was hij een groot denker en persoonlijk een gelovig christen. Hij is een echte Doctor van de Kerk voor vandaag.
Welke van zijn encyclieken is voor u het meest diepgaand en nuttig, en degene die resoneert met onze tijd?
Ik denk zijn eerste encycliek Deus Caritas Est (God is liefde), omdat hier de som en het hoogtepunt van de zelfopenbaring van de Drie-ene God in zijn essentie, en de relatie van de drie goddelijke personen, op het hoogste magisteriele niveau aan de hedendaagse mens wordt gepresenteerd. (Red: zie hier voor een Nederlandse vertaling van de encycliek Deus Caritas Est, met dank aan www.rikdocumenten.nl)
Joseph Ratzinger was een groot voorstander van de “hermeneutiek van hervorming en continuïteit”, en betoogde dat Vaticanum II geen radicale breuk betekende, maar een meer pastorale herformulering van oude waarheden en vroegere leer, waarbij de leer van de vroege kerkvaders werd toegepast op de hedendaagse wereld. Hoe nuttig was die perceptie van het Concilie volgens u?
Dat is duidelijk, want geen enkel concilie heeft tot taak een nieuwe Kerk te stichten of de unieke en volledige openbaring van God in Jezus Christus aan te vullen, te corrigeren of te voltooien. Men hoeft slechts de inleidingen van de twee Dogmatische Constituties over de Goddelijke Openbaring en de Kerk te lezen. Dan ziet men hoe het Concilie zelf zich invoegt in de hele katholieke leerstellige traditie en vooral bevestigt dat het leergezag van de paus en de bisschoppen, en dus ook de Concilies, niet boven het Woord van God staan, maar de ware interpretatie ervan dienen (Dei Verbum 7-10).(Red: Zie hier voor een Nederlandse vertaling van de encycliek ‘Dei Verbum‘, met dank aan www.rkdocumenten.nl)
Sommige critici van Joseph Ratzinger hebben betoogd dat zijn theologie soms onsamenhangend was omdat hij probeerde tegenstrijdige standpunten met elkaar te verzoenen (bijv. moderniteit met traditie), terwijl anderen zeggen dat hij te star en conservatief was, niet bereid de Kerk aan de tijd aan te passen. Wat zegt u tegen deze critici?
Alleen ideologisch bekrompen onwetende mensen kunnen dat menen. De heilige Irenaeus van Lyon, die door paus Franciscus is uitgeroepen tot “Doctor Unitatis” (Dokter van de Eenheid), spreekt zich uit tegen de gnostici van alle tijden, die het mysterie van God willen opsluiten in hun beperkte geesten, en dat met en in Christus alle nieuwheid en ongeëvenaarde moderniteit van God in de wereld is gekomen. Moderniteit is niet identiek met het anti-metafysische immanentisme van de Verlichting en de anti-menselijke ideologieën van de filosofische en politieke atheïsmen van de laatste drie eeuwen.
Alleen het christelijk geloof is modern, dat wil zeggen, tot op het niveau van de werkelijke fundamentele vragen over de zin van het leven en de morele uitgangspunten van de vorming daarvan. Want geen enkele theorie en geen enkel mens kan ons verlossen en steun bieden in leven en dood, behalve het Woord van God, dat in zijn Zoon onze menselijkheid heeft aangenomen en ons door zijn kruis en verrijzenis heeft verlost van zonde en dood en ons de hoop op het eeuwige leven heeft gegeven (Gaudium et Spes 10; 22).
Wij zijn geen slaven maar burgers in de stad van God, zonen en dochters van de hemelse Vader in Christus en vrienden van God in de Heilige Geest.
Hoe was Joseph Ratzinger als persoon? Welke persoonlijke eigenschappen en kwaliteiten zult u zich het best herinneren?
Hij was een zeer fijn mens, zeer gevoelig, humoristisch, nederig en bovenal een man met een diepe wijsheid als deelgenoot in Gods liefde.
Welk effect denkt u dat de dood van Benedictus XVI zal hebben, als dat al het geval is, op het Duitse Synodale Pad?
Ik vrees dat deze protagonisten van een antropologie die ver van Christus af staat niet onder de indruk zullen zijn van een van de grootste christelijke geleerden van onze tijd, want bij hen verstikt een atheïstische ideologie, als de Heilige Geest niet rechtstreeks een diepe bekering van de harten veroorzaakt, elk zaadje van bovennatuurlijk, geopenbaard geloof.
Edward PentinEdward Pentin begon zijn verslaggeving over de Paus en het Vaticaan bij Vatican Radio voordat hij de correspondent voor Rome werd van EWTN’s National Catholic Register. Hij heeft ook verslag gedaan van de Heilige Stoel en de Katholieke Kerk voor een aantal andere media waaronder Newsweek, Newsmax, Zenit, The Catholic Herald, en The Holy Land Review, een Franciscaans tijdschrift gespecialiseerd in de Kerk en het Midden Oosten. Edward is de auteur van The Next Pope: The Leading Cardinal Candidates (Sophia Institute Press, 2020) en The Rigging of a Vatican Synod? An Investigation into Alleged Manipulation at the Extraordinary Synod on the Family (Ignatius Press, 2015). Volg hem op Twitter op @edwardpentin.
Keywoorden: | Atheïstisch humanisme | Benedictus XVI instituut | Dicasterie van de Geloofsleer | Doctor van de kerk | Duitse synodale weg | Edward Pentin | Encycliek ‘Deus Caritas Est’ | Encycliek ‘Dei Verbum’ | Encycliek ‘Gaudium et Spes’ | H.Irenaeus van Lyon | Kardinaal Gerhard Müller | Kardinaal Joseph Ratzinger | Leven en nalatenschap | Moderniteit | NCRegister | Overlijden paus emeritus Benedictus XVI | Paus Benedictus XVI | RKdocumenten.nl | Theologie | Vaticanum II |
Wilt u meer lezen of zien van de vermaarde katholieke Journalist ‘Edward Pentin‘ ? Klik dan hier.
Wilt u meer lezen of zien van het thema ‘Atheïstisch humanisme‘ ? Klik dan hier of gebruik één van de andere ’tags’boven- of onderaan dit artikel. Of gebruik de zoekfunctgie achter het vergrootglas, rechtsbovenaan deze pagina
221231 | [XLS000] |
