Priesters uit Tigray vertellen over helse taferelen in hun geboorteland
Edward Pentin; Nieuws; 11 mei 2022
VATICAANSTAD – “Tigray bevindt zich echt in de hel,” zei een katholieke priester uit de door oorlog geteisterde noordelijke regio van Ethiopië. “Nooit eerder heeft een regering miljoenen van haar eigen mensen medicijnen ontzegd, hun infrastructuur afgesloten, hun banksysteem afgesneden en alle middelen om te overleven volledig ontnomen.”
De priester, een van de drie uit Tigray die op 29 april met het Register spraken, strikt op voorwaarde van anonimiteit uit vrees voor represailles tegen hen en hun kuddes door de Ethiopische regering, gaf in detail de grimmige realiteit weer waarmee het Tigrinyaanse volk wordt geconfronteerd.
Volgens de priester zijn de Tigrinyanen sinds juni jongstleden in feite van de buitenwereld afgesneden, worden zij tot honger en dood gedreven en nog steeds geconfronteerd met “ontelbare” wreedheden. “Ik weet van veel mensen die op onrechtvaardige en wrede wijze zijn gedood – onschuldige mensen, kinderen, moeders met baby’s,” zei de priester. “Ik beschouw dit als oorlogsmisdaden.”
De getuigenis van de priester is een echo van die van andere kerkleiders in de regio.
In een oproep aan de internationale gemeenschap op 6 april zei bisschop Tesfasellassie Medhin van het katholieke eparchaat van Adigrat, in het oosten van Tigray, dat de “verwoestende crisis” “alle soorten kwaad” aanricht onder de Tigrinyyaanse bevolking op een schaal die het voorstellingsvermogen te boven gaat.
Hij verwees naar “de genocidale moordpartijen op burgers, ongebreidelde verkrachting en gender-gerelateerd geweld, plundering en verbranding van eigendommen, huizen, vernietiging van gebedshuizen (kerken, moskeeën), economische installaties, gezondheidsinstellingen, scholen, musea”.
Meer dan 1,7 miljoen kinderen in heel Tigray zijn “in deze twee jaar van onderwijs beroofd!” voegde hij eraan toe, en hij beschreef een bijzonder verontrustend incident op 3 maart waarbij 11 mensen, waaronder negen Tigrinyyanen, op een brandstapel werden verbrand, waarvan ten minste één nog in leven was.
Het conflict in Tigray, dat in november 2020 uitbrak en waarover nauwelijks wordt bericht, heeft tot dusver tienduizenden slachtoffers geëist als gevolg van gevechten of ontberingen, en heeft volgens de Verenigde Naties 2,5 miljoen Tigrinyyanen gedwongen naar buurland Soedan te vluchten of in eigen land ontheemd te raken.
Volgens de Verenigde Naties zijn er tijdens de oorlog – die voornamelijk uitgevochten wordt tussen de plaatselijke Tigray Defense Forces (TDF) en de Ethiopische Nationale Defensiemacht (ENDF), geholpen door Eritrese en andere strijdkrachten – aan alle kanten wreedheden begaan, maar zijn de meeste misdaden begaan door Ethiopische en Eritrese strijdkrachten.
In een gezamenlijk rapport van 4 april, getiteld “We Will Erase You From This Land”, (“we zullen jullie uit dit land vagen”) wezen Amnesty International en Human Rights Watch op wat zij omschreven als “wijdverspreide en systematische aanvallen” op Tigray die “neerkomen op misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden”. Het geweld was volgens hen een “meedogenloze etnische zuivering” en iets wat de Ethiopische autoriteiten “hardnekkig hebben ontkend” en “op flagrante wijze hebben nagelaten aan te pakken”.
De Finse minister van Buitenlandse Zaken en EU-afgezant voor Ethiopië, Pekka Haavisto, zei vorig jaar dat Ethiopische leiders hem in februari 2021 hadden verteld dat ze van plan waren “de Tigrinyyanen uit te roeien”.
Paus Franciscus heeft verschillende oproepen tot vrede gedaan namens de 7 miljoen getroffen Tigrinyyanen, die bijna allemaal orthodox gelovig zijn. Maar een in juni opgelegd verbod voor zowel journalisten als hulpverleners om de regio binnen te komen, heeft ervoor gezorgd dat weinig van wat daar gebeurt is doorgesijpeld naar westerse media en andere instellingen, waaronder de kerk (media en hulporganisaties waren al uit het westelijke deel van de regio geweerd nadat de oorlog was begonnen).
“Ik heb het gevoel dat de kerkelijke autoriteiten geen reëel beeld hebben van de verschrikkelijke situatie”, aldus een van de drie priesters die door het Register werden gecontacteerd. De Ethiopische autoriteiten, zei hij, “controleren de mobiele telefoons van burgers zodat ze niets van het kwaad kunnen opnemen, en hebben alle massacommunicatiemiddelen afgesloten zodat de wereld het niet weet.
“We weten dit,” zei hij, “omdat we daar familie hebben en zij doen alles wat ze kunnen om berichten te sturen, zelfs door ’s nachts de grens over te gaan.”
Het Register heeft contact opgenomen met de apostolische nuntius in Ethiopië en Djibouti, aartsbisschop Antoine Camilleri, voor commentaar op de situatie, maar hij had bij het ter perse gaan nog niet gereageerd.
Langdurige en complexe oorzaken
Het conflict in Tigray heeft langdurige en complexe oorzaken, die geworteld zijn in een mix van machtspolitiek, etnische rivaliteiten en een regio die gewaardeerd wordt om zijn koper- en goudvoorraden.
Het Tigray People’s Liberation Front (TPFL), een linkse nationalistische paramilitaire groep, leidde de coalitieregering van Ethiopië van 1991 tot 2019, een periode van algemene stabiliteit maar niet zonder problemen. Na protesten tegen corruptie en mensenrechtenschendingen werd het leiderschap vervangen door premier Abiy Ahmed, die de politiek liberaliseerde en een einde maakte aan een territoriaal geschil met Eritrea, waarmee hij in 2019 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg.
Maar de leiders van Tigray keken met onbehagen naar de hervormingen van Abiy, die zij zagen als een poging om de macht te centraliseren en het federale systeem van Ethiopië, waar Tigray deel van uitmaakt, te vernietigen. De TPFL, die door de Ethiopische regering in 2021 als terroristische groepering werd bestempeld, weigerde zich aan te sluiten bij Abiy’s pas opgerichte Welvaartspartij.
De zaak kwam tot een hoogtepunt in september 2020, toen Tigray de centrale regering trotseerde en zijn eigen regionale verkiezingen hield, een zet die de regering Abiy illegaal achtte. De spanningen namen een maand later toe toen de centrale Ethiopische regering de financiering van Tigray opschortte, wat door de laatsten werd gezien als een “oorlogsverklaring”.
Militaire confrontaties begonnen in november 2020 nadat de regering Abiy de Tigrinyyaanse strijdkrachten ervan beschuldigde Ethiopische legerbases aan te vallen om wapens te stelen. Een alliantie tussen de regering Abiy en Eritrea tegen Tigray verslechterde ook de betrekkingen: er bestaat al lang vijandigheid tussen Tigray, dat in het zuiden aan Eritrea grenst, en de Eritrese regering. De TPFL heeft van haar kant ook wreedheden begaan in de naburige Amhara-regio.
In de loop van de nu 18 maanden durende oorlog is Tigray volgens waarnemers in de vernieling gestort.
“Het is moeilijk om in woorden te beschrijven wat er ‘buiten het zicht’ van de wereld in Tigray gebeurt, aangezien doelbewuste totale communicatie black-out en blokkade ervoor hebben gezorgd dat zelfs de kreten van dood en verderf niet buiten Tigray worden gehoord,” zei Gebrekirstos Gebremeskel, oprichter van Tghat, een nieuwsportaal dat hij heeft opgezet om de gebeurtenissen te volgen en de media black-out van Tigray tegen te gaan.
Hij vertelde het Register dat sinds juli 2021 “niets Tigray meer binnenkomt en niets er meer uitgaat – geen handel, geen bankzaken, geen brandstof, geen telefoon, geen internet. En alles is opzettelijk vernield.” Gebremeskel, een in Nederland gevestigde Tigrinyyaanse onderzoeker, zei dat 80% van de gezondheidsvoorzieningen is weggevaagd, “irrigatie-infrastructuur vernield, landbouwwerktuigen vernield en fabrieken vernietigd. Stel je het leven onder deze omstandigheden eens voor.
Hij waarschuwde dat mensen “elke dag omkomen door bewust gecreëerde hongersnood en gebrek aan medicijnen, en dat alles buiten het zicht”. De wereld, zei hij, “is Tigray vergeten of heeft het genegeerd vanwege geopolitieke en zakelijke belangen. Het is zo’n triest verhaal van mensen die worden weggevaagd in deze tijd en nadat de wereld zogenaamd heeft geleerd om ‘nooit meer’ te zeggen tegen genocide.”
Een van de krachtigste getuigenissen uit Ethiopië kwam onlangs van bisschop Mathias, de patriarch van de Ethiopisch-Orthodoxe Tewahedo Kerk, die in een videoboodschap van 19 maart aanhaalde hoe Tigrinyanen levend verbrand waren en andere vermeende wreedheden, waaronder berichten over jongens die van kliffen waren gegooid. Zulke misdaden, zei hij, “maken dat men veracht in leven te zijn.”
“Er is niets meer over in Tigray,” zei patriarch Mathias. “En nu, naast dit alles, huilen kinderen in de armen van hun moeders en komen om van de honger, als verdroogde bladeren.” Hij voegde eraan toe dat de oorlog “was begonnen om Tigrinyanen weg te vagen, om Tigrinyanen te vernietigen, om hen uit te roeien uit het zicht van de wereld [en] zich nu heeft verspreid over Ethiopië en instabiliteit, onrust, hongersnood brengt .”
Kardinaal Berhaneyesus Souraphiel van Addis Abeba, die paus Franciscus in 2015 tot kardinaal heeft verheven, heeft ook gewaarschuwd voor een “enorme” humanitaire situatie, en niet alleen in Tigray maar ook in de omliggende gebieden. Maar de kardinaal, die door sommige katholieken is bekritiseerd omdat hij te dicht bij de regering Abiy zou staan, zei dat de situatie wordt verergerd door een droogte die eerder het gevolg is van “klimaatverandering” dan van oorlog. Hij weigerde ook de militaire operatie in Tigray een conflict of oorlog te noemen. De in Ethiopië gecontacteerde priesters waren het daar niet mee eens en vertelden het Register dat de kardinaal “probeert het imago van het land te beschermen”.
Christenen doelwit
Hoewel de oorlog vooral langs etnische lijnen wordt uitgevochten, zijn christenen in de regio een specifiek doelwit. Kloosters, geestelijken en gelovigen in Tigray, van wie het christelijke erfgoed teruggaat tot de vierde eeuw, zijn aangevallen, soms door moslimtroepen uit Somalië en Eritrea die waren aangesteld om priesters te doden, aldus Gebremeskel.
“Dan is er nog de drone-technologie en de financiële hulp van moslimlanden zoals de VAE, Iran en Turkije, die ook hebben geholpen Tigray te verwoesten,” voegde hij eraan toe. Ethiopische troepen hebben ook kerken verwoest en hun eigendommen geplunderd, en Gebremeskel citeerde een rapport van de religieuze raden van mei 2021 waaruit blijkt dat in de eerste zes maanden van het conflict in totaal 326 religieuze leiders zijn gedood – priesters, diakenen, religieuzen en sommige moslimleiders. In een rapport over de religieuze dimensies van het Tigrinyaanse conflict, uitgebracht door het Berkley Center van de Georgetown University, wordt ook een aantal van deze gebeurtenissen aangehaald.
Afgelopen oktober twitterde Gebremeskel dat de Tigrinyaanse zuster Tiemtu Afewerki zei dat drie Eritrese soldaten haar hadden verkracht nadat zij vanuit Jeruzalem naar Tigray was gereisd om haar overleden zuster eer te betuigen. Zuster Tiemtu zei dat de vijand vervolgens haar nichtjes doodschoot en hen, samen met hun moeder, in de Tekeze-rivier gooide, aldus Tghat.
Op 24 maart werd een staakt-het-vuren afgekondigd en de Ethiopische regering zei dat zij hulp zou toestaan aan de getroffen burgers, maar er zijn aanwijzingen dat er weinig veranderd is.
Volgens het Wereldvoedselprogramma zijn in de laatste week van april 145 vrachtwagens met voedsel, voedingsmiddelen en non-food artikelen en negen brandstoftankwagens aangekomen. Zij hadden slechts genoeg voedsel geleverd om 165.000 begunstigden te bereiken, d.w.z. slechts 8% van de door het WVP beoogde bevolking van 2,1 miljoen. Volgens ramingen van de V.N. zijn dagelijks minstens 100 vrachtwagens met voedsel en voorraden nodig om te voorzien in de behoeften van 6 à 7 miljoen mensen in het conflictgebied. Een ambtenaar geciteerd door het missienieuwsagentschap van de Heilige Stoel, Fides, zei dat de humanitaire hulp de getroffen gebieden zou kunnen bereiken als er inspanningen werden gedaan, maar dat de Ethiopische regering “de hulp gebruikt als onderdeel van het politieke proces”.
De regering heeft dit ontkend, meldde Fides, en beschuldigde de TPLF van het plunderen van vrachtwagens en het blokkeren van de route, maar de Tigrinyaanse priesters die met het Register spraken, waren het niet eens met dat verhaal.
“Tigrinyanen zijn geen bedelaars, maar de regering heeft opzettelijk de oogst van vorig jaar vernietigd, dus nu proberen ze ons af te schilderen als de armste regio,” zei een van de priesters. “Je kunt de psychologie zien die ze gebruiken, maar wat ze zeggen is niet waar.
“In normale tijden hoeft Tigray van niemand afhankelijk te zijn,” voegde hij eraan toe, bewerend dat Tigrinyanen bekend staan om hun ijver en inzet, en dat ze de meeste belastingen afdragen omdat ze hard werken. Hij beweerde ook dat de Tigrinyaanse milities niet langer een macht zijn omdat ze allemaal effectief een halt is toegeroepen.
Falen van de internationale gemeenschap
De oudste van de priesters vertelde het Register dat hij “echt ontmoedigd en echt aangedaan” is door het gebrek aan actie van de internationale gemeenschap.
“Wanneer de regering de vijand van haar volk wordt en er gevaar dreigt voor uitroeiing van het volk, is het niet te rechtvaardigen, moreel of aanvaardbaar dat de internationale gemeenschap maandenlang zwijgt,” zei hij. “Andere landen krijgen een snelle reactie en dat is goed,” maar hij voegde eraan toe dat sommige landen worden genegeerd. Hij zei dat de internationale gemeenschap een “no-fly zone” zou moeten opleggen, zodat medicijnen “de mensen kunnen bereiken en levens kunnen worden gered – leven is de eerste prioriteit.”
De priesters zeiden dat ze de oproepen van de paus waardeerden, maar vroegen zich af of hij verder kon gaan en misschien kon waarschuwen, zonder het per se expliciet te noemen, dat “een ander Rwanda aan de gang is” in Afrika – een verwijzing naar de genocide die daar plaatsvond in 1994.
In zijn verklaring van 6 april riep bisschop Medhin de internationale gemeenschap op om “snel actie te ondernemen” om het Tigrinyaanse volk te redden “voordat het een onomkeerbaar niveau bereikt als gevolg van onze collectieve, onvervulde humanitaire plicht en morele verplichting”.
Dit artikel is bijgewerkt met de vermelding van de gruweldaden van TPFL in de Amhara-regio.
Edward Pentin
Edward Pentin begon zijn verslaggeving over de Paus en het Vaticaan bij Vatican Radio voordat hij de correspondent voor Rome werd van EWTN’s National Catholic Register. Hij heeft ook verslag gedaan van de Heilige Stoel en de Katholieke Kerk voor een aantal andere media waaronder Newsweek, Newsmax, Zenit, The Catholic Herald, en The Holy Land Review, een Franciscaans tijdschrift gespecialiseerd in de Kerk en het Midden Oosten. Edward is de auteur van The Next Pope: The Leading Cardinal Candidates (Sophia Institute Press, 2020) en The Rigging of a Vatican Synod? An Investigation into Alleged Manipulation at the Extraordinary Synod on the Family (Ignatius Press, 2015). Volg hem op Twitter op @edwardpentin.
Keywoorden: | Amnesty International | Christenvervolging | Edward Pentin | Ethiopië | Ethiopische Nationale Defensiemacht (ENDF) | Genocide | Heilige Stoel | Human Rights Watch | Kardinaal Berhaneyesus Souraphiel | Mgr. Tesfasellassie Medhin | Missienieuwsagentschap van de Heilige Stoel Fides | NCRegister | Noord-Ethiopië | Nuntius Aartsbisschop Antoine Camilleri | Oorlogsmisdaden | Patriarch van de Ethiopisch-Orthodoxe Tewahedo Kerk Mgr. Mathias | Paus Franciscus | Tigray | Tigray Defense Forces (TDF) | Tigrinyaanse volk | Verenigde Naties (VN) | Vluchtelingen crises |
Wilt u meer lezen over ‘Christenvervolging‘ in de wereld? Klik dan hier, of één van de andere tags, boven aan dit artikel.
220520 | [XLS000] |
