‘Good old’ Koning Salomo heeft ons nog altijd iets te melden in onze tijd. Als God hem vraagt wat hij wil hebben, vraagt Salomo om een opmerkzame geest, een begrijpend hart. Daar huist de wijsheid. Niet in berekende hersens, maar in een begrijpend hart. En met ‘hart’ bedoelt de bijbel doorgaans niet emoties, maar inzicht, begrijpen. Blaise Pascal formuleerde het kernachtig: “het hart heeft zo zijn redenen die het verstand niet kent”. Mooi gezegd. Er schuilt meer wijsheid in een goed hart dan in een goed stel hersens. Daarom is een heilige zoals Moeder Teresa die alleen simpele woorden gebruikte wijzer dan de briljante wetenschapper Stephen Hawking. Goed en kwaad kun je niet berekenen met wiskundige formules.

Salomo had alles aan God kunnen vragen: rijkdom, een lang leven, politiek succes, een machtig leger. Maar hij vroeg om wijsheid, om een opmerkzame geest om het onderscheid te kunnen maken tussen goed en kwaad, tussen recht en onrecht. Dat was een wijze keuze. Hij wist dat hij dat niet zomaar uit zichzelf kon. Eerlijkheid en bescheidenheid zijn het begin van wijsheid. En hij kreeg van God inderdaad waar hij om gevraagd had: wijsheid. Maar ook al het andere, waar hij niet om gevraagd had. Dat kreeg hij er gratis bij.

Jezus zou deze goddelijke manier van doen later bevestigen met de woorden: “Zoek eerst het Koninkrijk Gods en zijn gerechtigheid, en al het andere zal je erbij gegeven worden”. Zet God op de eerste plaats, en alles wat je nodig hebt krijg je erbij. C.S.Lewis formuleerde het aldus: “Zoek het hemelse, en je krijgt het aardse erbij; zoek het aardse en je krijgt geen van beide”. Als je op de eerste plaats plezier zoekt, of prestige of gezondheid, of meer specifiek geld, seks, drugs, alcohol, als je dat voorop zet zul je God niet vinden en het plezier in die dingen verliezen. Het geeft nooit voldoening en daarom wordt het steeds erger. U kent wellicht de uitdrukking: ‘het bezit van de zaak is het eind van het vermaak’.  De heiligen zochten dit soort dingen niet. Ze zetten God op de eerste plaats, hadden altijd wat ze nodig hadden (dat was nooit overvloed) en vonden het geluk, het gaf voldoening.

Kijk naar Maria. Zij maakte een duidelijke keuze. Niet voor zichzelf, maar voor God: “Zie de dienstmaagd des Heren, mij geschiede naar Uw woord”. Had Maria dan wel een keuze? Jazeker! God respecteert de vrije wil van iedere mens. Maria had ‘nee’ kunnen zeggen. Er bestaat niet zoiets als predestinatie in de zin dat alles al vastligt. Wel is er voor iedereen een taak weggelegd. Of we die taak op ons nemen is aan onszelf.

Iedereen krijgt trouwens wat hij in zijn hart ten diepste verlangt. Nogmaals, God heeft ons een vrije wil gegeven, je kunt zelf kiezen, en je zult krijgen wat je gekozen hebt: God of een afgod. Ten lange leste is dat het verschil tussen de hemel en de hel. Daarom is het zo belangrijk om bij jezelf na te gaan waar je diepste verlangens naar uitgaan.

+Rob Mutsaerts

Lees meer over ‘bekering van het hart’? Klik hier 

Meer overwegingen van wijlen Pater Elias Leyds c.s.j. over wijsheid? Klik hier 

Zoeken naar wijsheid? Klik hier

240905 [XLS000]