Toen de paus in de Middeleeuwen de term ‘Engel van de Apokalyps’ gebruikte, wisten de mensen dat hij het over de heilige Vincent Ferrer had.
Joseph Pronechen; Blogs 5 april 2019
Vincent Ferrer verdiende die titel door krachtig en overtuigend het Evangelie te prediken, vaak over het Laatste Oordeel en de komst van de Antichrist. Zelfs de bul van Pius II spreekt over Vincent Ferrer als “de Engel van de Apokalyps, die door de hemel vliegt om de dag van het Laatste Oordeel aan te kondigen, om de bewoners van de aarde te evangeliseren.”
Vincent stierf op 5 april 1419, maar zijn woorden blijven nog altijd even krachtig en noodzakelijk. Laten we, voordat we naar zijn prediking over het Laatste Oordeel, de Antichrist en het Einde van de Wereld kijken, eerst begrijpen hoe krachtig hij in heel Europa predikte, te beginnen in zijn geboorteland Spanje, door te kijken naar wie hij bereikte en welke wonderen hij verrichtte.
Als Dominicaner pater preekte Vincent Ferrer in zijn eigen moedertaal of Latijn, maar waar hij ook kwam, iedereen begreep op wonderbaarlijke wijze elk woord alsof hij in zijn eigen taal preekte. Duizenden zondaars, zelfs de meest verstokte, bekeerden zich. Toen de nieuwsgierige Moorse koning hem liet komen, bekeerden 8000 Moren zich en wilden gedoopt worden, nadat Vincent Ferrer slechts drie preken had gehouden. Bescheiden schattingen schatten zijn bekering van joden in stad na stad in Spanje op 25.000.
Op een grote kerkelijke bijeenkomst zorgde Vincents prediking ervoor dat 14 van de 16 rabbijnen zich ter plekke bekeerden. In Toledo veranderden joden die christen werden hun synagoge in een kerk onder de Heilige Maagd.
Net zoals Jezus de zoon van de weduwe van Naim opwekte, stopte Vincent door de kracht van Christus een begrafenisstoet en beval het lijk op te staan, waardoor de dode weer tot leven kwam. In totaal wekte hij 28 doden weer tot leven. Zelfs na zijn dood kwamen twee doden die op zijn graf waren gelegd weer tot leven.
Hij genas talloze lichamelijke kwalen en deed wonderen door de naam van Jezus en het kruisteken. In één geval genas hij de ledematen van een ongeneeslijk kreupele jongen die uiteindelijk bisschop van Barcelona werd.
Tijdens de biecht kon hij zielen lezen. Hij deelde hemelse voorproefjes van toekomstige gebeurtenissen, zoals een moeder vertellen dat haar zoontje paus zou worden en hemzelf heilig zou verklaren – wat gebeurde toen de jongen Callixtus III werd. (Bij de heiligverklaring werd het lichaam van Vincent Ferrer ongeschonden gevonden.) Eerder, tijdens een hongersnood in Barcelona, kondigde hij aan dat er twee schepen zouden komen volgeladen met graan. Niemand geloofde hem. Diezelfde dag, zoals voorspeld, kwamen de schepen aan.
Hij was zeer toegewijd aan de Heilige Maagd en predikte en demonstreerde de kracht van de rozenkrans door de onmiddellijke bekering die hij kreeg door het bidden ervan.
Prediking van het Laatste Oordeel
Jezus zal niet komen zoals zijn eerste komst in nederigheid en armoede, maar “in zulk een majesteit en macht dat de hele wereld zal beven,” zo begon de Engel van de Apokalyps een preek. Toen hij op krachtige wijze de glorie en de gruwel van het scheiden van de schapen en geiten uit Matteüs 25 beschreef, werd zondaars volgens de verslagen angst aangejaagd en huilden ze. Hij wilde dat ze dat deden, omdat hij zelf bang was voor die dag en vreesde voor allen tot wie hij preekte.
Vincent zei tegen de menigte:
“De mensen zullen zeggen ’tegen de bergen en de rotsen: Val op ons en verberg ons voor het aangezicht van Hem die op de troon zit en voor de toorn van het Lam’ (Openbaring 6:16). Maar Jezus zei: ‘Maar wanneer deze dingen beginnen te geschieden, ziet op en heft uw hoofden op’, ‘want uw verlossing is nabij’ (Lucas 21:28).De Heilige Maagd Maria zal bij Hem zitten. Jezus zal de volkeren uit de naties scheiden zoals een herder schapen van geiten scheidt.”
Vincent waarschuwde: “Op die dag zal het beter zijn een schaap van Jezus Christus te zijn dan een paus, koning of keizer te zijn geweest.”
Vincent beschreef op krachtige wijze vijf deugden die in de Schrift worden geopenbaard en die de schapen onderscheiden: “eenvoudige onschuld, ruimhartige barmhartigheid, standvastig geduld, ware gehoorzaamheid en waardige boetedoening.”
Ten eerste eenvoudige onschuld: daarvan is sprake wanneer iemand “eenvoudig leeft en niemand in zijn hart kwetst, noch door te haten, noch door te lasteren in woorden, noch door met de handen te slaan, noch door te stelen. Zo’n leven “wordt eenvoudige onschuld genoemd, die een mens tot een schaap van Christus maakt.”
In elk geval geeft Vincent vervolgens op kleurrijke wijze de redenen waarom. Een schaap valt niet aan met horens zoals een stier…
“…noch bijt het met zijn tanden zoals een wolf, noch slaat het met hoeven zoals een paard… als je een schaap van Christus wilt zijn, moet je niemand treffen met hoorns van kennis of macht, want wetgeleerden stoten met de hoorns van kennis, juristen, advocaten, of mannen die veel kennis hebben. Kooplieden door anderen te misleiden. Heren en bullebakken treffen anderen met de hoorns van de macht, plunderend of kwetsend, en afpersend, gebruikmakend van laster en bedreigingen, en dergelijke. Luister naar wat de Heer zegt bij monde van David: ‘En Ik zal alle horens van zondaars breken; maar de horens van rechtvaardigen zullen verhoogd worden’ (Psalm 74:11).”
“Bijten” is het belasteren van de reputatie van je naaste, en verslinden door ‘niets goeds over iemand te zeggen, maar alleen het slechte,’ dus ”lasteraars zijn geen schapen van Christus, maar wolven van de hel.”
Trappen als paarden betekent verachten. Daarom waarschuwt hij: “kinderen, haat jullie ouders niet; noch ouders jullie kinderen; noch jongeren ouderen; noch gezonden zieken; noch rijken armen; noch meesters hun bedienden; noch prelaten hun geestelijken; en omgekeerd. Het is duidelijk wat eenvoudige onschuld is.”
Ten tweede ruimhartige barmhartigheid, dat betekent het uitdelen van je door God gegeven tijdelijke en geestelijke gaven aan de behoeftigen. “Want,” zo illustreert Vincent, ”van alle dieren is het schaap het meest heilzame. Want het schaap, dat wol geeft, toont ons barmhartigheid en baten van barmhartigheid, want hoeveel arme mensen kleedt een schaap wel niet?” Schapen geven melk en voedsel om te eten. Wij imiteren en geven liefde op deze manier: onze wol is “uiterlijke en tijdelijke goederen, brood en wijn, geld en kleding en dergelijke.” De melk is “innerlijke en geestelijke goederen, door goed onderwijs te geven aan de onwetenden… Als je de melk van kennis, toewijding of welsprekendheid hebt, moet je die geven aan die ze niet hebben.” Vincent herinnert aan Jezus die tegen de schapen zei: “Want ik had honger en jullie hebben mij te eten gegeven, ik had dorst en jullie hebben mij te drinken gegeven… naakt en jullie hebben mij bedekt” (Matteüs 25:35-36).
Ten derde standvastig geduld dat verschillende vormen aanneemt, zoals wanneer iemand “die lijdt onder verwondingen die hem zijn toegebracht of die tegen hem zijn uitgesproken, zich niet wil bekommeren om het nemen van wraak. In plaats daarvan houdt hij van iedereen in het algemeen en bidt hij voor hen allen.” De analogie? Het “schaap is een zeer geduldig dier, want als het lastig gevallen wordt tijdens het eten, of als het geslagen wordt, verdedigt het zich niet, maar gaat naar elders, noch wreekt het zich zoals een hond of een geit zou doen, maar geeft zich nederig over. Gezegend is de mens, man of vrouw, die zo geduldig is en geen wraak neemt voor beledigingen, maar vergeeft, zoals God hem vergeeft.”
Ten vierde ware gehoorzaamheid wat betekent dat je alle gedachten, woorden en handelingen naar Gods wil ordent, niet naar de onze, net zoals schapen zo gehoorzaam zijn dat een kind met een staf gemakkelijk “30 of 40 schapen kan leiden.” Herinner je je Psalm 23? Weet je nog dat Jezus illustreerde dat de herder in staat was om er 99 alleen achter te laten terwijl hij op zoek ging naar het verloren schaap?
Vincent Ferrers eenvoudige samenvatting van de geboden van de herder bevat deze: “Ten eerste dat we nederig leven” omdat Jezus zei ‘leer van mij, want ik ben zachtmoedig en nederig van hart’ (Matteüs 11:29). Zij die trots zijn, zijn niet de schapen van Christus maar de bok van de duivel. Ten tweede, geef met barmhartigheid en vrijgevigheid. Wie “ongehoorzaam de weg van de gierigheid gaat door woeker, roof, diefstal enzovoort te plegen, is geen schaap van Christus, maar een geit van de duivel”. Vervolgens moeten we “wandelen op de weg van reinheid, kuisheid, enz.” Matteüs 19). “Wie dan gaat langs de weg van de onreinheid en de vuiligheid van lust en vleselijkheid, die is geen schaap van Christus, maar een bok van de duivel.”
Ten vijfde waardige boetedoening die gedaan moet worden voor zonden die we hebben begaan. De Engel van de Apokalyps benadrukt dat niemand vrijgesteld is van zonde, zoals Prediker (7:21) opmerkt: “Want er is geen rechtvaardig mens op aarde die goed doet en niet zondigt”.
“Daarom is waardige boetedoening noodzakelijk, door verdriet te hebben over zonden en voor te stellen niet terug te vallen, te biechten en genoegdoening te doen. En op deze manier maakt boetedoening een mens tot een schaap van Christus.” Om de vergelijking te maken, legt hij in detail uit hoe een schaap bescheiden is, maar concludeert dat een geit “de notoire schaamteloze persoon weerspiegelt, omdat iedereen zijn goddeloze leven en zonden kent, zoals goddeloze geestelijken en andere beruchte samenlevenden, en die dat ook niet willen bedekken met de staart van boetvaardigheid; ze zijn onboetvaardig.”
Het einde van de wereld en de Antichrist
Vincent Ferrer preekte niet alleen in detail over deze dingen, maar legde ze ook uit in een brief aan paus Benedictus XIII in 1412. Omdat zijn preek erg lang is en uitleg bevat die zich concentreert op Lucas 21:25-28, zullen we alleen de hoogtepunten aanstippen.
Jezus “waarschuwt ons voor het grote kwaad en de grote beproevingen die zullen komen aan het einde van de wereld, en vertelt ons over de tekenen die aan zijn komst in het oordeel zullen voorafgaan”, begint de Engel van de Apokalyps. Hij kende de Bijbel uit zijn hoofd en verbond alles met de Schrift.
God laat ons niet in het ongewisse. In Zijn barmhartigheid zendt Hij vaak tekenen, “zodat mensen die gewaarschuwd zijn voor een naderende beproeving door middel van deze tekenen, door gebed en goede werken, in de rechtbank van barmhartigheid het vonnis dat God, de rechter, in de hemelse gerechtshoven tegen hen heeft uitgesproken, ongedaan kunnen maken; of zich tenminste door boetedoening en verandering van leven kunnen voorbereiden op de naderende beproeving.” Herinner je je Noach en Jona?
Drie van de “grootste en verschrikkelijkste” beproevingen zullen zijn: “De Antichrist, een mens, maar een duivelse; ten tweede, de vernietiging door vuur van de aardse wereld; ten derde, het universele oordeel. En met deze beproevingen zal de wereld ten einde komen.” De Voorzienigheid zal ons waarschuwingstekens geven in de hemelen – zon, maan en sterren.
De eerste is “Antichrist, een duivelse man, die de hele wereld in nood zal brengen.” Hij zal christenen op vier manieren misleiden.
Ten eerste in het teken van de zon (Lucas 21:25). Vincent Ferrer legt uit: “In de Heilige Schrift wordt Christus de zon genoemd. … Als we het woord etymologisch nemen, hebben we: super omnia lucens – ‘schijnend boven alle dingen’… God de Vader zond Hem de wereld in, zeggende: ‘Maar voor u, die mijn naam vreest, zal de Zon der gerechtigheid opgaan’ (Maleachi 4:2).” Wat is dan het teken dat de zon geeft voor de komst van de vijand?
Vincent geeft het precies aan: “De zon zal haar licht niet geven.” Hoe komt dat? Vincent legt uit dat de zon op zichzelf niet verduisterd zal en kan worden, maar alleen wanneer wolken haar verduisteren:
” Op dezelfde manier zal in de tijd van Antichrist de Zon van gerechtigheid verduisterd worden door de tussenkomst van tijdelijke goederen en de rijkdom die Antichrist aan de wereld zal schenken, in zoverre dat de helderheid van het geloof in Jezus Christus en de gloed van het goede leven niet langer zullen schijnen onder de christenen. Want opdat zij hun heerschappij niet zouden verliezen, zullen de wereldlijke heersers, koningen en vorsten zich aan de zijde van Antichrist scharen. Evenzo zullen prelaten uit angst hun waardigheid te verliezen, en geestelijken en priesters om eer en rijkdom te verwerven, het geloof van Christus verlaten en zich aansluiten bij Antichrist. Nu zal hij een waarlijke mens zijn, maar zo trots dat hij niet alleen zal verlangen om universele heerschappij over de hele wereld te hebben, maar zelfs zal eisen om een god genoemd te worden en zal aandringen op het ontvangen van goddelijke aanbidding.”
De boze zal in staat zijn om dit te bereiken omdat Daniël (11:43) profeteert – ‘Hij zal de rijkdom van goud en zilver en alle schatten van Egypte beheersen.’ “Met deze rijkdom zal hij alle naties van de wereld te wapen verzamelen, om te strijden tegen hen die zich tegen hem verzetten – (Openbaring 20:7)” en ‘de naties’ en ”volkeren verleiden, dat wil zeggen, met goud en zilver en eerbewijzen.”
Vincent vervolgt: “Er zullen inderdaad tekenen zijn in de Zon der Gerechtigheid, want dan zal zij verduisterd zijn in de harten van de christenen, omdat zij uit die harten niet het licht van het Geloof zal voortbrengen; alle prediking van een beter leven zal ophouden, vanwege de tussenkomst van… wolken van tijdelijke goederen.”
Materialisme neemt de overhand
Vincent vertelt ons in elk geval dat het antwoord waarom God almachtig deze dwaling zou toestaan, altijd hetzelfde is – Wijsheid 11:17: “Door wat een mens zondigt, wordt hij ook gekweld.”
“Indien gij dan niet bedrogen wilt worden, veracht en veracht dan van ganser harte alle aardse goederen en verlangt naar de hemelse goederen, in aanmerking nemende dat de goederen dezer wereld vergankelijk en ledig zijn, terwijl de hemelse en hemelse goederen eeuwig zijn. Zo zult u sterk zijn.”
Vervolgens tekenen in de maan. “In de Heilige Schrift betekent de maan onze heilige Moeder, de Universele Kerk, die de wereldwijde eenheid van christenen inhoudt.” De fasen van de maan weerspiegelend, is de Kerk in de laatste fase “niet langer in de staat waarin Christus haar stichtte”, maar “omgeslagen in hoogmoed, pracht en ijdelheid… Barmhartigheid en vrijgevigheid zijn veranderd in simonie, woeker en roof; kuisheid wordt losbandigheid, onreinheid en corruptie; de helderheid van de deugd is veranderd in afgunst en kwaadaardigheid; matigheid is veranderd in gulzigheid en vraatzucht; geduld heeft plaatsgemaakt voor woede, oorlog en verdeeldheid onder de volkeren; ijver is vervangen door nalatigheid.”
Christus waarschuwde ons: “Er zullen valse christussen en valse profeten opstaan. En zij zullen grote tekenen en wonderen verrichten om als dat mogelijk was zelfs de uitverkorenen te misleiden” Matteüs (24:24). Bedot met valse “wonderen”. “Aangezien de mensen van de wereld tegen God zondigen door hun toevlucht te nemen tot de werken van de duivel, zoals wichelarij en waarzeggerij… in plaats van hun noden voor te leggen aan de almachtige God.” Denk aan al het occulte dat tegenwoordig rondgaat.
Laat je niet misleiden, maar “stel al je geloof en vertrouwen in de naam van Jezus Christus, en weiger enig wonder te erkennen, tenzij het in diezelfde naam is gedaan; zo zul je sterk staan tegen verleiding.”
Ten derde: “Sterren zullen uit de hemel vallen”, zei Christus (Matteüs 24:29). Kijkend naar Daniël (12:3), bewijst Vincent dat dit verwijst naar de meesters, doktoren en licentiaten in de theologie, waarvan sommigen “uit de hemel zullen vallen, dat wil zeggen uit de hoogten van het geloof (Daniël 11:36). Christus staat dit ook toe “vanwege het schandalige en goddeloze leven en de vele zonden” van sommigen.
Christus waarschuwt ons (24:21): “Want er zal dan grote verdrukking zijn, zoals er niet geweest is van het begin der wereld af tot nu toe, en ook niet zijn zal. En als die dagen niet verkort waren, zou geen vlees behouden worden; maar omwille van de uitverkorenen zullen die dagen verkort worden.”
De Antichrist zal drie en een half jaar regeren, 1.290 dagen. Wanneer hij is gedood “door de bliksem op de Olijfberg en zijn dood in de hele wereld bekend is gemaakt, zal onze aarde nog 45 dagen bestaan; ik zeg niet jaren, maar dagen” (Daniël 12:11-12). De doctoren zeiden “deze 45 dagen zullen door God gegeven worden voor de bekering van hen die door de Antichrist verleid zijn, maar de Antichrist zal zoveel rijkdom en genot achter zich hebben gelaten dat bijna geen van de volken zich tot het geloof van Christus zal bekeren. Want er is geen andere redder dan Christus, en toch zullen zij zich niet bekeren.” In Lucas 17 waarschuwt Christus ons dat het zal zijn zoals in de dagen van Noach en Lot, toen de mensen gewoon doorgingen.
Dan “zal een zekere vreselijke verwachting van het oordeel en de razernij van een vuur de tegenstanders verteren” (Hebreeën 10:27). Zoals David zegt (Psalm 96:3): “Een vuur zal voor Zijn aangezicht gaan en Zijn vijanden rondom verbranden. Zijn bliksemstralen hebben de wereld beschenen; de aarde zag en beefde. De bergen smolten als was bij de aanwezigheid van de Heer; bij de aanwezigheid van de Heer van heel de aarde.”
“Daarom,” waarschuwt Vincent Ferrer, ”doe nu boete, vergeef beledigingen, geef ontvreemde goederen terug, beleef en belijd je godsdienst; als het zeker was dat deze stad binnen korte tijd door brand verwoest zou worden, zou je dan niet al je onroerende goederen inruilen voor iets dat je mee kunt nemen?”
Alleen de schat die al in de hemel is opgestapeld.
Joseph Pronechen
Joseph Pronechen is sinds 2005 staf redacteur bij de National Catholic Register en daarvóór regelmatig correspondent voor de krant. Zijn artikelen zijn verschenen in een aantal nationale nieuwsmedia, waaronder Columbia magazine, Soul, Faith and Family, Catholic Digest, Catholic Exchange, en Marian Helper. Zijn religieuze artikelen zijn ook verschenen in Fairfield County Catholic en in grote kranten. Hij is de auteur van Fruits of Fatima – Century of Signs and Wonders. Hij is afgestudeerd en gaf voorheen Engelse les en cursussen filmkunde die hij ontwikkelde aan een katholieke middelbare school in Connecticut. Joseph en zijn vrouw Mary wonen aan de oostkust.
N.B.: de teksten en numerieke verwijzingen naar specifieke Bijbelgedeelten in de preken van de heilige Vincent Ferrer volgen vermoedelijk de indeling van de Vulgaat of de Septuagint waar Ferrer mee te maken had. (red.)
