COMMENTAAR: De heilige Traditie en de heilige Schrift zijn de twee belangrijkste bronnen waardoor wij Gods Openbaring ontvangen. Door zijn woorden en daden onthult God zich aan ons.

Father Jeffrey Kirby; Commentaar; 19 maart 2024

Een paar jaar geleden, toen ik mijn doctoraat in de moraaltheologie aan een pontificale universiteit in Rome aan het afronden was, las een theoloog mijn onderzoek. Na zijn beoordeling vroeg hij me: “Het viel me op dat je Paulus VI’s Populorum Progressio citeerde. Heb je het document gelezen?” Ik vertelde hem dat dat het geval was, waarop hij lachte en zei: “Oh, je bent de enige!”.

Telkens als ik dat verhaal vertel, lachen priesters en theologen omdat het de zuiverende en nederig makende dimensie van de Heilige Traditie laat zien.

De Heilige Traditie en de Heilige Schrift zijn de twee belangrijkste bronnen waardoor we Gods Openbaring ontvangen. Door zijn woorden en daden onthult God zichzelf aan ons. Hij onthult zijn eigen kennis van zichzelf aan ons.

In hedendaagse taal: God deelt zichzelf aan ons mede. Door deze zelfonthullende kennis nodigt God ieder van ons uit tot een vitale en persoonlijke relatie met hem.

De Katechismus van de Katholieke Kerk legt het als volgt uit:

De apostelen hebben het ‘heilige geloofsgoed’ (depositum fidei), dat vervat ligt in de Heilige Schrift en de Traditie, aan de Kerk in haar totaliteit toevertrouwd. Door hieraan [deze geloofsschat] vast te houden blijft het hele heilige volk, verenigd met zijn herders, voortdurend trouw aan het onderricht van de apostelen, aan het gemeenschappelijk leven, aan het breken van het brood en de gebeden’ (84).

Op deze manier echoot de Catechismus de dogmatische constitutie van het Tweede Vaticaans Concilie over de goddelijke Openbaring, Dei Verbum, die de Heilige Traditie en de Heilige Schrift uitlegde in het licht van de opdracht om uit te gaan en alle volken te onderwijzen:

Maar om het Evangelie voor altijd heel en levend te houden binnen de Kerk, lieten de Apostelen bisschoppen na als hun opvolgers, en “gaven” hen “de autoriteit in handen om in hun plaats te onderrichten.” Deze heilige traditie en de Heilige Schrift van zowel het Oude als het Nieuwe Testament zijn daarom als een spiegel waarin de pelgrimerende Kerk op aarde naar God kijkt, van wie ze alles heeft ontvangen, totdat ze uiteindelijk ertoe wordt geleid om Hem te zien zoals Hij is, van aangezicht tot aangezicht (7).

Het leergezag is bedoeld als hulp voor het geheel van de gelovigen. Het moet het evangelie verkondigen. Het wordt opgeroepen om het evangelie te onderscheiden en te interpreteren – volledig vervat in de Traditie en de Schrift – en het toe te passen op de veranderende tijden van de menselijke geschiedenis.

Het leergezag is geen derde bron van openbaring. Het is het leerambt van de Kerk, ingesteld door de Heer Jezus en geleid door de Heilige Geest om het Volk van God te eren, te bewaken, te onderscheiden en te onderwijzen over de reddende waarheden die in de goddelijke Openbaring liggen besloten. Het mag de goddelijke Openbaring nooit tegengaan of tegenspreken.

Het leergezag is niet de meester over de goddelijke Openbaring. De goddelijke Openbaring is noch het speelveld noch het speelgoed van de herders van de Kerk. De goddelijke Openbaring is niet een soort Play-Doh, waarin de leiders van een tijdperk haar kneden en vormen tot wat zij ook maar willen of verlangen. Goddelijke Openbaring moet niet worden gezien of in een positie worden geplaatst waarin het op de een of andere manier wordt gewogen of beoordeeld door de voorbijgaande ideologieën en rages van een bepaalde generatie.

Goddelijke Openbaring is een geschenk. Het is de enige arbiter van de waarheid. Het staat boven alle kennis en wordt door niets of niemand beoordeeld. Ze hoeft door niets te worden gelegitimeerd of geloofwaardig gemaakt. Goddelijke Openbaring is het Dei verbum, de woorden en daden van God, die nooit kan bedriegen noch misleid worden. Zoals trouwe christenen bidden in de geloofsakte:

O mijn God, ik geloof vast dat u één God bent in drie goddelijke Personen, Vader, Zoon en Heilige Geest.

Ik geloof dat uw goddelijke Zoon mens is geworden en voor onze zonden is gestorven en dat hij zal komen om de levenden en de doden te oordelen.Ik geloof deze en alle waarheden die de Heilige Katholieke Kerk onderwijst, omdat u ze hebt geopenbaard, die eeuwige waarheid en wijsheid bent, die niet kan bedriegen of misleid worden. In dit geloof wil ik leven en sterven. Amen.

De Goddelijke Openbaring – de woorden en daden van God – is de blijvende uitdrukking van Gods goedheid voor de menselijke familie en van zijn liefde voor ieder van ons. De Goddelijke Openbaring geeft ons de zekere weg naar het eeuwige leven.

Dei Verbum van het Tweede Vaticaans Concilie leert ons:

In zijn goedheid en wijsheid heeft God ervoor gekozen Zichzelf te openbaren en ons het verborgen doel van zijn wil bekend te maken, waardoor de mens door Christus, het vleesgeworden Woord, in de Heilige Geest toegang zou krijgen tot de Vader en deel zou krijgen aan de goddelijke natuur (2).

Boven alle ideologieën, wereldbeschouwingen en sociale bewegingen moet het magisterium de hoogste, grootste en voornaamste kracht in de wereld zijn om het heilige karakter van de goddelijke Openbaring te bevestigen en haar ultieme eigenheid te bewaken temidden van menselijke kennis en interactie. In overeenstemming met de waarheden van de goddelijke Openbaring is het magisterium geroepen om trouw het evangelie te verkondigen, de wereld haar meest voortreffelijke weg van liefde te tonen en de menselijke familie voortdurend te wijzen op Jezus Christus als Heer en Verlosser.

Het leergezag is de dienaar van de goddelijke Openbaring. Het wordt opgeroepen om in eerbied te knielen voor de geloofsschat. Opnieuw spreekt Dei Verbum van Vaticanum II nederig makende en waarschuwende woorden tot de herders van de Kerk:

Maar de taak van het authentiek interpreteren van het woord van God, of het nu is neergeschreven of mondeling overgeleverd, is exclusief toevertrouwd aan het levende leerambt van de Kerk, wiens gezag wordt uitgeoefend in de naam van Jezus Christus. Dit leerambt staat niet boven het woord van God, maar dient het, onderwijst alleen wat is overgeleverd, luistert er godvruchtig naar, bewaakt het nauwgezet en legt het getrouw uit in overeenstemming met een goddelijke opdracht en met de hulp van de Heilige Geest, haalt het uit dit ene geloofsgoed alles wat het aanbiedt om te geloven als goddelijk geopenbaard (10).

Wanneer de herders van de Kerk dus hun gezag overschrijden en berusten in de gevallen staat van onze wereld, zal de heilige Geest – de hoeder van de waarheid en de ziel van de Kerk – ingrijpen. Hij zal onze menselijke vrijheid respecteren, maar hij zal niet toestaan dat de universele Kerk tot in het oneindige lijdt.

De Heilige Geest zal de slordige, armzalige en weerspannige neigingen van de herders van de Kerk reinigen, uitzuiveren, absorberen, oplossen, verzachten en zich laten voegen in de uitgestrekte, weidse, mooie, levengevende en eeuwige waarheden van de Heilige Traditie. Nieuwigheid zal vervagen. Puinhopen zullen worden opgeruimd. En de Heilige Traditie zal – met de goddelijke rechtvaardigheid van de Geest – alles wat de kracht, integriteit en macht van het evangelie schaadt of verzwakt, vertrappen en de grond instampen.

In dit licht staan de woorden van Paulus als een routekaart en mijlpaal voor het hele volk van God en voor hun herders van alle tijden:

En nu, broeders, smeek ik u bij Gods erbarming: wijdt uzelf aan Hem toe als een levende, heilige offergave, die Hij kan aanvaarden. Dat is de geestelijke eredienst die u past. Stemt uw gedrag niet af op deze wereld. Wordt andere mensen, met een nieuwe visie. Dan zijt ge in staat om uit te maken wat God van u wil, en wat goed is, wat zeer goed is en volmaakt. (Romeinen 12:1-2).

Father Jeffrey Kirby Father Jeffrey Kirby is pastoor van de parochie Our Lady of Grace in Indian Land, South Carolina, en gastheer van de podcast Morning Offering With Father Kirby.

Bron: Sacred Tradition Is Purifying and Humbling| National Catholic Register (ncregister.com)

Vertaling: EWTN Lage Landen (AV)