Open brief van de senaat en het rectoraat van de Oekraïense Katholieke Universiteit aan de christelijke gemeenschappen van de wereld
Woensdag, 23 Maart, 2022 – Met het begin van een nieuwe fase in de jongste Russisch-Oekraïense oorlog herkennen de Oekraïners zich steevast in de bladzijden van de Schrift over de kronkels van de bijbelse geschiedenis. Onder het regime van Poetin, herkennen ze: ” Duivelsgeesten zijn het, die wonderen doen en uitgaan naar de koningen van de gehele wereld, om hen te verzamelen voor de strijd op de grote dag van God, de Albeheerser.” (Openbaring 16:14), en zij vinden hoop in Davids overwinning op Goliath. (1 Samuel 17: 1-52).
De pijn van lijden en dood, de bitterheid over de ongevoeligheid van sommige wereldpolitici, maar ook dankbaarheid jegens anderen die ons te hulp zijn geschoten – dat zijn de emoties die de Oekraïense bevolking vandaag ervaart. Tegelijkertijd is ze ervan overtuigd, dat het nieuwe Oekraïne zal worden gebouwd op het offer dat heden door de Oekraïense soldaten en burgers wordt gebracht. Want dit is wat kan worden afgeleid uit de woorden van het offerlam van God: “Zie, Ik maak alles nieuw.” (Openbaring 21:5).
De bijbelse spanningen van de huidige Russisch-Oekraïense oorlog veranderen het aanschijn van de planeet. Heden barst de hele veiligheidsstructuur van de wereld, die na de Tweede Wereldoorlog vorm kreeg, uit elkaar. De scheuren breiden zich uit dwars door het geheel van internationale overeenkomsten, veiligheidsinstellingen en mechanismen van vredeshandhaving. In een oogwenk verliezen iemands professionele carrière en gebruikelijke wereldbeelden hun betekenis. Ondubbelzinnige axioma’s verliezen nu hun zekerheid, worden stellingen die opnieuw bewezen moeten worden.
De christelijke oecumene voelde ook alle scheuren die door de geopolitieke status quo liepen. Het hele korps van interkerkelijke betrekkingen stond versteld over het flagrante heidense karakter van de uitspraken van de Moskouse patriarch, die de gewelddadige wreedheden van het Russische leger rechtvaardigde. Al die “professionele” oecumenici die op verzoek van Moskou bij de geringste gelegenheid Oekraïne berispten wegens vermeende schendingen van de godsdienstvrijheid van de orthodoxen, die in eucharistische eenheid waren met het Moskouse patriarchaat, hebben hun gevoel voor schaamte verloren. Immers, nu heeft het hoofd van de ROC (red.: russisch-orthodoxe kerk) zelf feitelijk de moorden en verkrachtingen van dezelfde Russisch-talige orthodoxen, wier levens nu al vele jaren zijn geplunderd, gerechtvaardigd.
Uiteraard horen wij de stemmen van de leiders van de wereldkerken die oproepen tot beëindiging van het bloedvergieten en tot redding van menselijke zielen. Wij zijn de theologen van de verschillende kerkgenootschappen dankbaar die de aanstichters van de oorlog en de gruweldaden die zij hebben begaan, hebben veroordeeld. Tegelijkertijd kunnen we echter niet nalaten te wijzen op andere uitspraken die te vaak bevreesd zijn. Angst om de schuldige bij de naam te noemen. Angst om de “oecumenische dialoog” te schaden. Wanhopige pogingen om de overblijfselen van de geo-christelijke status quo in stand te houden, waar mooie woorden de bittere waarheid verheerlijken van scheiding en onwil om zich te verenigen. De overheersende wens is om de “ruziënde broeders” zo snel mogelijk met elkaar te verzoenen en terug te keren naar de gevestigde sjablonen van “dialoog tot elke prijs”, gebruikelijke persoonlijke contacten, afspraken achter de schermen en demonstratieve uitwisselingen van hoffelijkheden. Het doel is de eigen hiërarchische status en carrière te redden, en het sussen van het geweten.
Dit alles kan op menselijk niveau begrepen worden, maar in vooruitziend opzicht is het nutteloos. Het huidige moment vraagt om een profetische stem van de kerken die onverenigbaar is met angst en ideologie. Wij willen niet van hen horen, dat zij “diep bezorgd zijn over de oorlog”, want dat is de taal van de diplomatie. Wij trachten de stoutmoedige woorden van waarheid te horen die Jezus, die ons onderwees door zijn raadgevingen, vandaag zou spreken: in goddelijke zaken kan de waarheid niet uit de weg worden gegaan uit vrees. Alleen de taal van de waarheid kan beschouwd worden als de taal van het geloof. “Wie zijn leven vindt, zal het verliezen, en wie zijn leven verliest om Mijnentwil zal het vinden” (Mattheüs 10:39).
Evenzeer in strijd met het Evangelie is het gelijkstellen van het lijden van Oekraïense en Russische militairen. De eersten verdedigen hun land, de laatsten plunderen dat van een ander. De Russische oorlogsmisdadigers die kraamklinieken vernielen, bejaarden en kinderen doodschieten, vrouwen verkrachten, plunderen en opscheppen over hun “prestaties” zijn niet “arm”. De ideologie van de politieke correctheid kan het lijden van de Oekraïense en Russische militairen over één kam scheren, maar niet het evangelische gevoel dat altijd aan de kant van het slachtoffer staat.
Daarom zijn wij ervan overtuigd, dat het tijd is voor de wereld om een concrete beslissing te nemen, zowel op politiek als op spiritueel vlak. Op dit moment is het onmogelijk om door te gaan met het niet opmerken van de satanische aard van het Kremlin-regime, dat haat zaait, ongenadig liegt en verschrikkelijke oorlogen ontketent. Dit is een nieuwe loot aan de macht waarvoor de Moeder Gods de mensheid in Fatima waarschuwde – en deze macht moet juridisch en moreel verantwoordelijk worden gehouden. De oorlog van Rusland tegen Oekraïne kan niet ermee eindigen dat de aanstichters en allen die deze oorlog hebben geleid en gerechtvaardigd, nog steeds als legitieme leden van de wereldgemeenschap worden beschouwd.
Het is ook onaanvaardbaar, dat de leiding van het Moskouse Patriarchaat geen morele en soms juridische verantwoordelijkheid draagt voor het verlenen van morele steun aan het Poetin-regime en het goedkeuren van de oorlog die het heeft gevoerd. Toen hij de gruwelijke wreedheden van Russische soldaten in Oekraïne zegende, was het de Moskouse patriarch die zei: “Onze militairen kunnen er niet aan twijfelen dat zij in hun leven de juiste weg hebben gekozen.” Daarom is het de taak van de christelijke oecumene om hem duidelijk te maken dat zowel de weg van die militairen als zijn persoonlijke weg vernietigend zijn.
Als de christelijke wereld wil dat de Russische orthodoxie zich moreel herstelt en de wereld diepe schatten van het ware geloof en zijn traditie schenkt, moet zij beseffen dat dit niet zal gebeuren, tenzij de hiërarchie en de gelovigen van deze kerk moreel berouw tonen. Oecumenici van de wereld moeten toegeven, dat het trekken van parallellen tussen de ideologie van de “Russische wereld” en de nazi-ideologie heden zeer gerechtvaardigd is geworden. Daarom moet de russisch-orthodoxe kerk, die ook de Rijkskerk is geworden, haar schande dragen op dezelfde wijze als de Duitse evangelische kerk dat heeft gedaan. God’s vrede is immers altijd de vrucht van het afwijzen van het kwaad en de vereniging met God.
Daarom roepen wij, namens de gehele gemeenschap van de Oekraïense Katholieke Universiteit, de christelijke leiders over de hele wereld op om belijdende en profetische woorden uit te spreken en het kwaad te stoppen! Het is onverdraaglijk voor ons om te zien hoe de duisternis en de dood de generaties Oekraïense jongeren proberen op te slokken die wij hebben geleid tot het geloof in Goedheid, Waarheid en Barmhartigheid. Laten wij hen niet laten wanhopen aan deze waarden en hen helpen de dageraad te zien: ” De nacht loopt ten einde, de dag breekt aan. Laten wij ons dus ontdoen van de werken der duisternis en ons wapenen met het licht. ” (Romeinen 13:12). Laat het huidige bloedige offer van Oekraïne een moment van ‘kairos’ (red.: de gunstige tijd, de juiste gelegenheid) worden, van waaruit de vernieuwing van de hele aarde zal beginnen!
