27 juli 2024 – herhaling van een oude publicatie voor de gedenkdag van H.Titus Brandsma. De eerste belangrijke biografie van deze Friese heilige werd gepubliceerd eind januari 2022 in het Engels door Carmelite Media.

Charles Lewis Books , 6 februari 2022

De zalige Titus Brandsma was een tenger mannetje. Hij was slechts 1.80 meter lang – nogal kort voor iemand uit Nederland, want Nederlandse mannen worden geacht de langste ter wereld te zijn.

Hij had veel gezondheidsproblemen die hem veel leed bezorgden tijdens zijn leven. Maar iedereen die Brandsma ontmoette wist dat zijn fysieke gestalte niets zei over de enormiteit van zijn ziel en zijn moed.

Hij werd gezien als zo gevaarlijk voor de Duitse bezetting van Nederland dat de nazi’s geen andere oplossing zagen dan hem te doden.

Voordat hij stierf, in Dachau in 1942, overhandigde hij zijn rozenkrans aan de verpleegster die hem met gif injecteerde, naar verluidt zonder enige bitterheid jegens zijn beul.

Terwijl de Nazi’s het lichaam van Pater Brandsma vernietigden, hielden zij geen rekening met de grootsheid van zijn ziel en hoe zijn verhaal van moed en geloof de fantasie van een “Duizendjarig Rijk” zou overleven.

Paus Johannes Paulus II vatte Brandsma’s leven samen toen hij hem zalig verklaarde als martelaar voor het geloof in november 1985. Hij zei dat Brandsma een “constante ader van optimisme” had en dat hij “haat met liefde” beantwoordde.

“Dat vergezelde hem zelfs in de hel van het nazi-kamp. Tot het einde toe bleef hij een bron van steun en hoop voor de andere gevangenen: Hij had een glimlach voor iedereen, een woord van begrip, een gebaar van vriendelijkheid,” zei de paus.

Nu zijn er twee dingen gebeurd die Brandsma’s verhaal zullen helpen verspreiden.

In november gaf paus Franciscus het groene licht voor de heiligverklaring van Brandsma, nadat een wonder dat aan de Nederlandse priester werd toegeschreven eindelijk als authentiek was erkend. Het wonder geschiedde voor pater Michael Driscoll, ook een karmeliet, wiens vergevorderde melanoom in 2004 genas na een beroep te hebben gedaan op zijn medekarmeliet. Pater Driscoll kreeg een klein stukje van Brandsma’s zwarte pak dat hij elke dag over zijn hoofd wreef.

Bovendien is zojuist de eerste grote biografie van Brandsma in het Engels verschenen bij Carmelite Media. Getiteld The Price of Truth: Titus Brandsma, Carmelite, door Miguel Arribas, ook een karmelietenpriester, leest het boek bijna als een roman – vol met helden en schurken, dan weer tragedie en hoop.

“Uit de feedback die ik krijg, blijkt dat Brandsma’s beslissing om zijn geloof uit te leven terwijl hij wist wat de gevolgen zouden zijn, mensen op het diepste niveau raakt,” zei pater William Harry, directeur van Carmelite Media Publications, in een interview met het Register. “We hebben mensen nodig die ons laten zien dat het mogelijk is om de kracht te hebben [om] op te komen voor wat we geloven en wie we zijn.”

Brandsma werd op 23 februari 1881 geboren in Friesland, de noordelijkste provincie van Nederland, en kreeg de naam Anno Sjoerd, naar de heilige Anno, een Duitse bisschop die in de 11e eeuw kloosters stichtte in Noord-Europa.

Hij werd geboren in een vroom boerengezin. Zijn vader, Titus Brandsma, bad elke avond de rozenkrans en las hardop voor uit de Bijbel, De navolging van Christus en de levens van de heiligen.

Toen Brandsma in 1905 tot priester werd gewijd, nam hij de naam Titus aan ter ere van zijn vader. 

Hij was een topacademicus. In 1923 werd hij benoemd aan de nieuwe Katholieke Universiteit van Nederland in Nijmegen. Hij doceerde filosofie en theologie, maar zijn echte passie was de geschiedenis van de Nederlandse mystiek.

“Wij moeten eerst God erkennen als de diepste grond van ons wezen, verborgen in de diepste diepten van onze natuur, en toch in staat om gezien en aanschouwd te worden …” zei Brandsma in een van zijn beroemdste lezingen, zoals verhaald in de nieuwe biografie. Hij beschreef mystiek op deze manier:

“Wanneer wij eenmaal deze manier van denken tot gewoonte hebben gemaakt, worden wij in staat Hem als het ware intuïtief te zien, zonder enige intellectuele inspanning, zodat wij ons in voortdurende contemplatie van God bevinden en Hem aanbidden, niet alleen in onszelf, maar ook in alles wat bestaat: allereerst in onze medemens, maar ook in de natuur, in het universum, dat overal aanwezig is en alle dingen doordringt met het werk van zijn handen.”

Hij was zeer geliefd bij zijn studenten vanwege de individuele zorg die hij hen gaf, hoewel toen hij werd benoemd tot rector magnificus van de universiteit, sommigen, ook in het Vaticaan, vreemd genoeg klaagden dat Brandsma te klein was voor zo’n verheven positie.

Andere taken van pater Brandsma waren het toezicht houden op de levendige Nederlandse katholieke pers.

Brandsma’s positie was niet louter een erefunctie of een administratieve functie. Zoals Arribas uitlegt, zag de Nederlandse priester katholieke kranten als de voorhoede van het bevorderen van de waarheid van het geloof.

“Als de katholieke pers dit ideaal van een wapen der waarheid zou opgeven, zou haar bestaan geen zin meer hebben, noch voor ons journalisten, noch voor de Kerk”, aldus Brandsma.

Toen de Duitsers in mei 1940 Nederland in handen kregen, wilden ze niet alleen een einde maken aan het fysieke verzet, maar ook het Nederlandse volk overhalen het nazisme te omhelzen.

De Duitse autoriteiten drongen erop aan dat alle kranten, katholieke en seculiere, pro-Nazi persberichten afdrukten en moedigden gewone Nederlandse mannen en vrouwen aan zich aan te sluiten bij nazi-groepen.

De katholieke bisschoppen wilden daar niets van weten. Hun openingssalvo was een pastorale brief dat het katholieken verboden was deel uit te maken van enige nazi-organisatie. Degenen die de brief negeerden zouden de sacramenten worden ontzegd.

Vervolgens besloot Brandsma katholieke krantenredacties te bezoeken en duidelijk te maken dat elke medewerking met de nazi’s zou betekenen dat men zich niet langer katholiek zou mogen noemen.

Hij had deze taak aan de bisschoppen kunnen overlaten, omdat het voor nazi-functionarissen moeilijker zou zijn geweest om mensen zo hoog in de kerkelijke hiërarchie te arresteren. Maar Brandsma zag het als zijn plicht en wist dat hij waarschijnlijk gearresteerd zou worden.

Titus werd op 19 januari 1942 in de Karmelieten Priorij in Nijmegen door de Duitsers in hechtenis genomen. Arribas beschrijft zijn vertrek als typerend voor Brandsma’s kalmte en vertrouwen in de Heer:

“Pater Titus nam ieder hartelijk bij de hand en knielde dan, zoals de gewoonte was voor hij het huis verliet, om de zegen van de prior te vragen. Op de drempel draaide hij zich met een kleine glimlach om en fluisterde: ‘Memento mei’ – bid voor mij – en vertrok toen.”

Hij doorliep nog een van de kampen en kwam uiteindelijk aan in Dachau – ooit onder meer omschreven als “het grootste priesterkerkhof ter wereld“. De bewakers waren sadistisch. Gevangenen die zich niet hadden doodgewerkt, werden uiteindelijk gedood. Afranselingen waren de norm. De dokters voerden perverse medische experimenten uit, en behandelden hun slachtoffers als laboratorium ratten.

Toch laat De prijs van de waarheid zien dat Brandsma, zelfs toen zijn gezondheid met de dag slechter werd, alles deed wat hij kon om zijn medegevangenen aan te moedigen de moed niet te verliezen. Hij stond erom bekend dat hij het weinige voedsel dat hij kreeg deelde met anderen. En hij bad zonder ophouden voor allen, ook voor de bewakers.

Brandsma werd op 26 juli 1942 vermoord met een gifspuit. Hij zei tegen de verpleegster dat ze zijn rozenkrans moest gebruiken om te bidden. Zij zag er het nut niet van in, want zij was niet gelovig.

In 1956, tijdens een hoorzitting over Duitse oorlogsmisdaden, getuigde dezelfde verpleegster vrijwillig over Brandsma’s laatste dag.

“Ik voelde meteen dat hij medelijden met me had. … Eens nam hij me bij de hand en zei: ‘Wat ben je toch een arm meisje. Ik bid veel voor je.'”

De vrouw, die katholiek werd, vertelde de hoorzitting:

“Ik heb een heilige man gedood.”

Charles Lewis schrijft vanuit Toronto.

Bron: https://www.ncregister.com/features/defender-of-truth-the-courage-of-blessed-titus-brandsma

Wilt u meer artikelen  lezen die vertaald zijn vanuit de NCRegister ? klik dan hier.

Wilt u meer lezen over Titus Brandsma? Klik dan hier, of één van de andere ’tags’boven aan dit artikel.

220206 [XLS000] | 240509 1309 | 240727 1407 (herpublicatie)  | 240829 1628|