Red: ‘Missie’ is naast ‘Communio’ en ‘Participatie ook onderdeel van ‘Synodaliteit’.
De paus schetste zijn visie voor de komende synodevergadering in oktober, die volgens hem een biddende oefening in dialoog moet zijn, vrij van ideologie en gekenmerkt door een biddende atmosfeer.
Courtney Mares/CNA; Vaticaan; 4 september 2023
In zijn persconferentie tijdens de vlucht terug van Mongolië op maandag, schetste paus Franciscus zijn visie voor de komende synodevergadering in oktober, die volgens hem een biddende oefening in dialoog moet zijn, vrij van ideologie, en niet vol met “politiek geklets” zoals een talkshow op televisie.
Paus Franciscus werd overladen met vragen over de Synode over Synodaliteit door journalisten die met hem meereisden op de 10 uur durende vlucht van Ulaanbaatar naar Rome op 4 september.
“In de synode is geen plaats voor ideologie,” vertelde paus Franciscus journalisten in het gecharterde vliegtuig van ITA Airways.
“Er is geen plaats voor ideologie, maar er is ruimte voor dialoog, voor een uitwisseling tussen broeders en zusters,” voegde hij eraan toe.
Paus Franciscus benadrukte de unieke spirituele dimensie van de eerste wereldwijde Synode over Synodaliteit die plaatsvindt in het Vaticaan van 4-28 oktober. Hij zei dat hij wil dat het “een religieus moment” wordt.
Hij benadrukte hoe de synodale vergadering tussen de discussies door drie tot vier minuten stil gebed zou moeten hebben, waarbij hij opmerkte dat deze gebedsatmosfeer een synodale vergadering zou moeten onderscheiden van “parlementarisme”.
“Zonder deze geest van gebed is er geen synodaliteit,” zei de paus.
“Er is één ding dat we moeten behouden – ‘de synodale sfeer’,” voegde Franciscus eraan toe.
De synode moet niet zijn als een talkshow op televisie waar alles wordt besproken, legde de paus uit, maar een “dialoog tussen de gedoopten.”
“De synode is de dialoog tussen de gedoopten, die in naam van de Kerk het leven van de Kerk [bespreken], [en] met de wereld in dialoog gaan over de problemen die de mensheid vandaag de dag treffen,” zei hij.
Paus Franciscus wees op de traditie van synodes in de Oosterse Kerken als voorbeeld.
“De Oosterse Kerk weet hoe ze synodaliteit moet beleven. Ze leeft het als christenen … zonder te vervallen in ideologieën,” zei hij.
Paus Franciscus werd gevraagd over een onlangs gepubliceerd boek met een voorwoord van de Amerikaanse kardinaal Raymond Burke die de Synode over Synodaliteit vergeleek met het openen van “de doos van Pandora”.
In reactie daarop herinnerde Franciscus eraan hoe sommige religieuze zusters hem ook hun angsten hadden geuit over de synode en hem vertelden dat ze bang waren voor veranderingen in de kerkleer.
Paus Franciscus zei dat aan de basis van dit soort ideeën over synodaliteit altijd “ideologieën” liggen, en voegde eraan toe dat het ideologieën zijn die verantwoordelijk zijn voor de verdeeldheid onder de gelovigen.
Hij legde uit dat “een ‘leer’ tussen aanhalingstekens” een leer is die is als “gedestilleerd water”, zonder enige smaak en geen echte katholieke leer is.
“Heel vaak geeft echt katholiek onderricht aanstoot. Hoe aanstootgevend is het idee dat God vlees werd, dat God mens werd, dat Onze Lieve Vrouwe haar maagdelijkheid bewaarde. Dit veroorzaakt schandaal,” zei de paus.
“De katholieke leer is soms aanstootgevend. Ideologieën zijn allemaal ‘gedestilleerd’ en geven nooit aanstoot.”
Op de vraag waarom de synodebesprekingen achter gesloten deuren zullen plaatsvinden zonder toegang voor journalisten en hoe de synode met deze opzet transparantie kan behouden, antwoordde paus Franciscus dat de synode “heel open” zal zijn.
Paus Franciscus legde uit dat er een Commissie voor Informatie is onder leiding van de leek Paolo Ruffini, de prefect van het Vaticaanse Dicasterie voor Communicatie, die “persberichten zal maken over hoe de werkzaamheden van de synode verlopen” en “informatie zal geven over de voortgang van de synode.”
“In de synode moeten de religiositeit en de loyaliteit van de mensen die spreken worden bewaakt, en daarom is er de commissie onder leiding van Ruffini,” zei hij.
“De commissie heeft geen gemakkelijke taak,” voegde hij eraan toe, waarbij hij opmerkte dat de commissie van de synode respectvol zal moeten zijn voor de interventies (toespraken) van elke afgevaardigde en updates zal moeten geven over de werkzaamheden van de synode die “constructief zijn voor de Kerk” en “geen roddel”
De paus vertelde journalisten dat het nieuws over de synode niet moet worden gelezen als “politiek geklets”, en voegde eraan toe dat de informatiecommissie de taak heeft om “de christelijke geest, niet de politieke geest” over te brengen.
“Vergeet niet dat de hoofdpersoon van de synode de Heilige Geest is,” benadrukte paus Franciscus.
De informatiecommissie is geen nieuwigheid voor de synode, maar is de afgelopen jaren een vast onderdeel geweest van de bisschoppensynodes.
Uniek aan de komende synode is dat er voor het eerst ook stemgerechtigde afgevaardigden aanwezig zullen zijn die geen bisschop zijn, waaronder leken, priesters, gewijde vrouwen en diakens die geselecteerd zijn door de leiders van de continentale synodebijeenkomsten van dit jaar of, in sommige gevallen, rechtstreeks door de paus.
De Synode over Synodaliteit, die in oktober 2021 door paus Franciscus werd geïnitieerd, is een meerjarige, wereldwijde onderneming waarin katholieken werd gevraagd feedback te geven aan hun lokale bisdommen over de vraag: “Welke stappen nodigt de Geest ons uit om te nemen om te groeien in onze ‘samen op reis zijn’?”.
Het grootschalige synodale proces van de katholieke kerk heeft al diocesane, nationale en continentale fasen doorlopen. Het zal culmineren in twee wereldwijde bijeenkomsten in het Vaticaan.
Het instrumentum laboris, of werkdocument, dat als leidraad dient voor de discussies tijdens de bijeenkomst, stelt voor om vragen te beoordelen over een aantal hete hangijzers, waaronder vrouwelijke diakens, het celibaat van priesters en het uitreiken naar LGBTQ-personen.
De eerste vergadering in oktober zal worden gehouden in de Paul VI Hall, in plaats van de Nieuwe Synodehal van het Vaticaan, waar afgevaardigden aan ronde tafels zitten van ongeveer 10 mensen elk om te bespreken hoe ze de paus kunnen adviseren over het onderwerp: “Voor een Synodale Kerk: Communio, Participatie, Missie“. De tweede bijeenkomst is gepland voor oktober 2024.
Paus Franciscus heeft een drukke maand voor de boeg in de aanloop naar de eerste synodevergadering in oktober. De 86-jarige heeft nog een internationale reis gepland staan niet lang na zijn terugkeer van zijn vierdaagse reis in Mongolië.
De paus zal naar Marseille, in Frankrijk reizen, een update van Laudato Si publiceren, een oecumenische gebedswake leiden en 21 nieuwe kardinalen benoemen tijdens een consistorie aan het einde van de maand.
Tijdens de 40 minuten durende persconferentie sprak paus Franciscus over de betrekkingen tussen het Vaticaan en China, de mogelijkheid van een pauselijke reis naar Vietnam en verduidelijkte hij zijn recente opmerkingen over het Russische imperialisme.
Courtney Mares is correspondent in Rome voor Catholic News Agency. Ze is afgestudeerd aan Harvard University, heeft verslag gedaan vanuit persbureaus op drie continenten en kreeg de Gardner Fellowship voor haar werk met Noord-Koreaanse vluchtelingen.
Wilt u meer lezen binnen het dossier van de ‘Synode over Synodaliteit’? Klik dan hier, of gebruik één van de andere ’tags’ boven- of onderaan deze post.
Wilt u meer lezen over het Paus bezoek aan Mongolië dat de Paus juist had afgesloten? Klik dan hier, of gebruik één van de andere ’tags’ boven- of onderaan deze post.
Wilt u meer lezen van de journaliste ‘Courtney Mares‘? Klik dan hier, of gebruik één van de andere ’tags’ boven of onderaan deze post.
