Christophe Flipo, die de vrijmetselarij verliet 25 jaar na zijn bekering tot het katholicisme, bespreekt zijn persoonlijke reis en de intrinsieke onverenigbaarheid tussen toegewijd vrijmetselaar zijn en het christelijk geloof.
Solène Tadié’; Interviews; 5 juni 2023
Sinds de 18e eeuw zijn de vrijmetselarij en de aanwezigheid van katholieken in haar gelederen het onderwerp geweest van talloze veroordelingen door kerkelijke autoriteiten, waaronder door een dozijn verschillende pausen.
In zijn beroemde encycliek Humanum Genus uit 1884 (Red.: zie hier voor een Nederlandse vertaling van de encyliek met dank aan RKDocumenten.nl ) , waarin hij het morele en filosofische relativisme van de vrijmetselarij aan de kaak stelde, beschuldigde paus Leo XIII het genootschap van “het openlijk beramen van de vernietiging van de heilige Kerk”, “met het vooropgestelde doel om de naties van het christendom zo mogelijk te beroven van de zegeningen die voor ons zijn verkregen door Jezus Christus, onze Verlosser”.
Maar het feit dat de Kerk katholieken altijd expliciet heeft verboden om lid te worden van vrijmetselaarsorganisaties – tot 1983 op straffe van excommunicatie – heeft veel katholieken er niet van weerhouden om te goeder trouw lid te worden van allerlei soorten loges met het doel om hun spirituele horizon te verbreden, of eenvoudigweg hun professionele netwerk, zonder het als in strijd met hun geloof te zien. Dit geldt met name in Angelsaksische landen, waar de verschillende “obediënties” (vert.: koepels van vrijmetselaarsloges) van de vrijmetselarij in essentie meer deïstisch zijn dan in de meeste Europese landen, waar een meer politieke vrijmetselarij zich heeft verspreid, voor een groot deel geëxporteerd vanuit Frankrijk.
Christophe Flipo, een voormalige “eerbiedwaardige maçonnieke meester” in Frankrijk, legt deze context uit in dit interview met het Register. Flipo beoefende zelf dezelfde soort deïstische vrijmetselarij die in Engelssprekende gebieden de overhand heeft, dat zaken ontleent aan een mengeling van verschillende religies, en zegt dat dit mogelijk nog problematischer is vanwege de manier waarop het verwarring zaait in de hoofden van de leden die op zoek zijn naar betekenis.
In 2011 bekeerden Flipo en zijn vrouw zich tot het katholicisme tijdens een bezoek aan het beroemde heiligdom van Notre-Dame de Rocamadour in Zuid-Frankrijk. Deze gebeurtenis heeft veel aspecten van zijn leven op zijn kop gezet en in twijfel getrokken – te beginnen met zijn 25-jarige inzet voor de vrijmetselarij, die hij na drie jaar van onderscheiding heeft beëindigd, zoals hij vertelt in zijn boeken La Meilleure Part (Het Beste Deel) en L’adieu aux Frères (Het Afscheid van de Broeders).
Kunt u ons allereerst iets vertellen over uw meer dan 20 jaar ervaring in de vrijmetselarij?
Ik ben eerbiedwaardig grootmeester geweest. De grootmeester staat aan het hoofd van een obediëntie, die tussen de 25.000 en 50.000 broeders telt. Een obediëntie is een federatie van verenigingen die loges worden genoemd en die worden voorgezeten door grootmeesters. In 20 jaar heb ik alle rangen doorlopen en ben ik eerbiedwaardig meester geweest van de Grande Loge traditionnelle et symbolique Opéra (GLTSO).
Specifiek in Frankrijk is er een wijdverbreide atheïstische republikeinse vrijmetselarij die “een betere wereld wil creëren”, met name door wat zij beschrijven als “vrijheid van geweten”. Dit type vrijmetselarij is veel meer aanwezig in Frankrijk en is enigszins wijdverspreid in Europa. Het is een politieke vrijmetselarij die de maatschappij wil veranderen door politieke kwesties aan te pakken zoals onderwijs, opvoeding, euthanasie enzovoort.
Zelf beoefende ik de Angelsaksische soort vrijmetselarij, een deïstische vorm van vrijmetselarij die zijn oorsprong vindt in Engeland en over de hele wereld verspreid is.
Waarin verschilt de Angelsaksische vrijmetselarij?
De Angelsaksische vrijmetselarij, de soort die ik heb beoefend en die we kennen in de VS en Engeland, is een veel spirituelere vorm van vrijmetselarij, die een deïstische benadering heeft, waarbij een Grote Architect van het Universum wordt erkend, in het besef dat er dingen buiten ons zijn en waarbij men zich afvraagt, naar het voorbeeld van Leibniz, waarom er iets is in plaats van niets. Het belichaamt dus een zoektocht naar betekenis en waarheid, maar een die religie veronachtzaamt. We zijn geen christenen, moslims of boeddhisten; we zijn gewoon op zoek naar de zin van het leven.
Aan de andere kant willen de Grand Orient de France en de overgrote meerderheid van de Grande Loge de France de maatschappij veranderen omdat ze atheïsten zijn. Als je atheïst bent, is er geen Hoop; spiritualiteit wordt gereduceerd tot het creëren van een betere wereld.
Het atheïstische deel van de Europese vrijmetselarij is sterk ontwikkeld door de Grand Orient de France. Bijvoorbeeld, toen Polen werd bevrijd van het communistische juk, werden veel Polen ingewijd. Sommigen werden in één dag meester en eerwaardig grootmeester, voerden alle riten uit en richtten meteen loges op in Polen om het land weer van de grond te krijgen en als het ware min of meer de ‘boel helemaal over te nemen’. Het idee was om politieke denkrichtingen in het leven te roepen om een alternatief voor het communisme te creëren. Maar ze haalden alles uit de kast, want ze rekruteerden zelfs voormalige communistische generaals die het communisme de rug toekeerden. Dit alles gebeurde onder auspiciën van de Grand Orient de France.
De Angelsaksische vrijmetselarij, die per definitie spiritueel is, neemt de tijd om haar kandidaten na te gaan, niet simpelweg iemand die een betere wereld wil creëren. Wij zweren ook een eed ten overstaan van de Grote Architect van het Universum.
Zou u daarom zeggen dat het acceptabel is voor een katholiek om vrijmetselaar te zijn, zolang het maar een deïstische koepel (‘gehoorzaamheid’) is? Het is in de V.S. niet ongewoon om Christenen, praktiserende katholieken, te zien met de titel “Vrijmetselaar” op hun visitekaartjes…
Het kostte me drie jaar na mijn terugkeer tot het katholicisme om de onverenigbaarheid met de vrijmetselarij te onderscheiden en te begrijpen. Want als je begint, laten ze je zweren op de Bijbel, waarbij ze het hebben over “de Grote Architect van het Universum, die de wereld heeft geschapen.” Dit roept de eerste zin van de Geloofsbelijdenis op, dus een christen kan zich daarmee verenigen.
Het begint een probleem te worden in latere graden, wanneer je één, vijf, tien, vijftien, twintig, vijfentwintig jaar ervaring hebt. Geleidelijk aan beginnen de overgangsrituelen het goddelijke licht te banaliseren: het is niet langer dat van Christus; het wordt dat van de Druïden, de Grieken, alchemie, soms zelfs de Egyptische traditie. We beginnen dingen met elkaar te vermengen. Er werden zelfs parallellen bedacht tussen de Twaalf Werken van Hercules en de Twaalf Stammen van Israël en meer van dat soort onzin.
Het ritueel dat ik beoefende heet het “Emulatie” ritueel, het meest beoefend in de V.S. Na een tijdje doe je geen beroep meer op de Grote Architect van het Universum, maar op een mythische god die de samenvoeging is van de Syrische god Baäl, de Egyptische god Ra en de Joodse god Jehova. Heidendom is waar je mee eindigt.
We baseren ons op op een reeks tradities, waarvan de evangeliën een deel zijn, maar op dezelfde manier als andere teksten en tradities. De aartsengel Gabriël kan Mercurius of Hermes worden. Er is zelfs een Heilige Johannes Loge, maar die is absoluut niet christelijk; hij staat vol alchemistische verwijzingen. Alchemie is de verheffing van de mens door het “Grote Werk”, d.w.z. de transformatie van lood in goud. Het doel is de transformatie van de persoon die de transformatie uitvoert. Het is een zoektocht naar almacht – een almacht zonder God of religie.
Dat is het perverse en het kost tijd om het te begrijpen, want in het begin zijn we blij dat we uitgekozen worden, omdat het ons ego streelt. Voor mij is het grootste probleem dat je inconsequent bent als je christen en vrijmetselaar bent. En het tweede probleem is dat het geloof wordt gebagatelliseerd.
Hoewel ik niet in de eerste plaats de vrijmetselaren iets nadraag, verwijt ik de vrijmetselarij haar einddoel, haar popularisering en relativisme ten opzichte van alle religies, waar alles gelijk is, en waar er uiteindelijk geen waarheid meer is.
Als je christen bent en gelooft in de waarheid van het evangelie, dan is er geen enkele reden om geïnteresseerd te zijn in mysterieuze Griekse of Egyptische riten, of in alchemie, wat volledig indruist tegen het christelijk geloof. Dit is wat ik probeer uit te leggen in mijn boek L’adieu aux Frères.
Dus ik zeg tegen mijn christelijke vrijmetselaarsbroeders: Wees consequent, jullie christenen; herlees de teksten en kom oog in oog te staan met het geloof van het Evangelie en van Christus. Toevalligerwijs is de eerste zin die Jezus spreekt in het Johannesevangelie, als hij zich tot zijn twee leerlingen wendt die hem volgen: “Wat zoeken jullie?” Dat is de sleutel. Als je een vrijmetselaar bent, moet je jezelf afvragen: “Wat zoek je, vrijmetselaar?” Ze zijn op een zoektocht. Als je een christen bent, heb je het licht gevonden. Dus wat zoek je in de mysteriereligies van Egypte, in de verrijzenis van Osiris?
Bent u tot de conclusie gekomen dat de vrijmetselarij in essentie satanisch of luciferiaans is, zoals sommige ex-vrijmetselaars beweren?
Als we bedenken dat het kwaad van Christus wegleidt, ja, want de vrijmetselarij leidt van Christus weg. Aan de andere kant denk ik dat degenen die beweren dat de vrijmetselarij riten heeft gestolen van luciferiaanse sekten, dat er kinderbloed wordt gedronken, etc., echt te ver gaan. De duivel is veel subtieler dan dat. Maar het is duivels, in de zin van kwaad dat verdeelt, dat afstand neemt van Christus.
De vrijmetselarij werd in feite uitgevonden door twee protestantse dominees, [John Theophilus] Desaguliers en [James] Anderson, met als doel de godsdienstoorlogen te stoppen door tolerantie te verspreiden. Ze wilden de institutionele kerk aan de kant zetten. Het was van meet af aan erg protestants. Daarom is het zo wijdverspreid in de V.S. en Engeland. Het idee leeft dat je de Bijbel in je eentje kunt begrijpen, zonder de hulp van de kerk. Maar er is nooit sprake van geweest om het evangelie de schuld te geven of om Satan te zoeken.
Wat bracht u er uiteindelijk toe om deze praktijk te verlaten?
Ik kan niet echt over een specifiek “omslagpunt” praten, want het duurde drie jaar. Maar mijn vrouw en ik werden bekeerd tijdens een bezoek aan het heiligdom van Rocamadour, zoals ik vertel in mijn boek La Meilleure Part. Toen ik me bekeerde, vertelde de rector van het heiligdom me dat mijn vrijmetselaarsverplichting onverenigbaar was met het christelijk geloof en dat ik ontslag moest nemen.
Maar daarvoor had mijn vrouw me al verteld dat ze een probleem had met de vrijmetselarij. Ik wilde aftreden omdat het mijn plicht als echtgenoot was.
Vrijmetselarij betekent dat we veel tijd buiten doorbrengen met onze “broeders”, en we hebben de neiging om ons huwelijk te verwaarlozen. Dit veroorzaakt een totaal afbrokkelen van de spirituele relatie met je vrouw. Daarom ben ik weggegaan, maar mijn herlezing van de vrijmetselarij met mijn nieuwe christelijke perspectief gaf me veel diepere redenen. Ik herlas de teksten van 20 jaar onderricht vanuit een heel ander perspectief.
In een interview met dominicaner broeder Paul Adrien op zijn YouTube kanaal, merkte u op dat de deïstische vrijmetselarij geleidelijk aan het verdwijnen was ten gunste van atheïstische obediënties. Hoe verklaart u dit?
Inderdaad, de politieke vrijmetselarij van de Grand Orient de France en een groot deel van de Grande Loge de France vertegenwoordigen tweederde van de Franse vrijmetselaren. In de rest van Europa, in landen als Polen en in Oost-Europa, is het dit type vrijmetselarij dat zich heeft ontwikkeld. En het blijft dat doen omdat het minder spiritueel is, en we weten dat de wereld lijdt aan een gebrek aan spiritualiteit.
Maar uiteindelijk ben ik daar niet ongelukkig mee, want deïstische vrijmetselarij heeft Christus en de christelijke boodschap totaal misbruikt. Atheïsten dromen van een betere wereld, denken dat euthanasie beter is, dat woke zijn geweldig is, dat de mens niets is vergeleken met de planeet, en proberen te bidden tot stenen, kiezels en andere dingen. Ik deel geen van hun ideeën, maar uiteindelijk handelen ze te goeder trouw en beweren ze niet dat ze volgelingen van Christus zijn. Maar je moet begrijpen dat hun doel duidelijk politiek is.
Hoe invloedrijk denkt u dat de vrijmetselarij werkelijk is in de Franse en Europese politiek?
Hun invloed is reëel, maar zwakker dan mensen denken. Als een obediëntie zoals de Grande Loge de France een onderwerp voor reflectie lanceert, bijvoorbeeld het leven in gevangenissen, met de vraag of er een alternatief is voor de gevangenis om de delinquentie in Frankrijk te beperken, dan stuurt ze dit naar alle nationale loges, waarvan er ongeveer 1500 zijn, die het plaatselijk bespreken en een synthese sturen naar de Grande Loge, die op haar beurt een algemene synthese maakt van alle syntheses en deze voorlegt aan de afgevaardigden. Dit is hoe de vrijmetselarij, vooral de Grande Loge de France en de Grand Orient de France, de politiek beïnvloedde, vooral tijdens de Tweede en Derde Republiek.
Maar in loges zoals de GLTSO, Anglo-Amerikaanse loges zoals die ik heb gekend, lijken zulke dingen voor hen idioot, omdat hun doel bovenal spirituele ontwikkeling is, dus het is totaal anders.
Dat gezegd hebbende, denk ik dat vandaag de dag in een land als Frankrijk, politieke loges een beperkte invloed hebben in zoverre dat bijna 100% van de parlementsleden, vrijmetselaar of niet, modernisten zijn, en zich dus inzetten voor dezelfde zaak van de evolutie van de samenleving vanuit een atheïstische benadering. Maar omdat politiek bovenal een wereld van netwerken is, begunstigt de vrijmetselarij dit beïnvloedingsmechanisme.
Hoe zit het met de Kerk? Verscheidene deskundigen hebben beweerd dat katholieke geestelijken tot de vrijmetselarij behoren, zonder dat echt te zeggen. Kent u een van hen?
Ik ken er geen persoonlijk. Maar ik herinner me bijvoorbeeld het geval van pater Pascal Vesin in Annecy, die in 2013 uit zijn ambt werd gezet omdat hij lid was van de Grand Orient de France. Toch werd hij beschouwd als een groot priester; hij had de kerken gevuld, veel liefdadigheidsinstellingen opgezet.
De bisschop van zijn bisdom moest een communiqué publiceren om zijn beslissing te rechtvaardigen, de vrucht van twee jaar correspondentie waarin de bisschop hem had gevraagd om in overeenstemming te leven met zijn roeping en de vrijmetselarij te verlaten. Ik denk dat de priester destijds zondigde uit trots, want als je van Christus houdt, is er geen reden om daarin te volharden.
Het is deels aan hem te danken dat ik L’Adieu aux Frères heb geschreven, want ik heb destijds de bisschop geschreven om hem te steunen, omdat ik vond dat hij het heel goed had gedaan. Na 15 minuten toen ik vijf of zes pagina’s had geschreven, realiseerde ik me dat ik iets te vertellen had, en uiteindelijk heb ik een heel boek gepubliceerd.
Het heeft dus helemaal geen zin voor een priester om dat te doen. Jezus zei: “Laat je ‘Ja’ ‘Ja’ betekenen en je ‘Nee’ ‘Nee’. Al het andere komt van de boze.” Dit sluit de vreemde, ingewikkelde eden aan de vrijmetselarij uit die ons in duisternis dompelen. Laten we onthouden dat het evangelie per definitie het Goede Nieuws is, het Licht dat we moeten gaan verkondigen aan de wereld.
Solène Tadié
Solène Tadié – NCRegister
Solène Tadié is de Europa-correspondent voor het National Catholic Register. Ze is Frans-Zwitsers en groeide op in Parijs. Na haar afstuderen aan de universiteit van Roma III met een graad in journalistiek, begon ze met verslaggeving over Rome en het Vaticaan voor Aleteia. In 2015 ging ze deel uitmaken van L’Osservatore Romano, waar ze achtereenvolgens werkte voor de Franse sectie en de culturele pagina’s van het Italiaanse dagblad. Ze heeft ook samengewerkt met verschillende Franstalige katholieke media-organisaties. Solène heeft een bachelordiploma filosofie van de Pauselijke Universiteit van Sint Thomas van Aquino, en vertaalde onlangs in het Frans (voor Editions Salvator) Defending the Free Market: The Moral Case for a Free Economy van father Robert Sirico van het Acton Institute. Solène is op twitter te volgen onder @Solena_Tad.
Vertaling: EWTN Lage Landen (AV)
Wilt u meer vertaalde artikelen lezen van de katholieke journaliste ‘Solène Tadié‘? Klik dan hier.
Wilt u een Nederlandse vertaling van de encycliek ‘Humanum Genus’ lezen waarin de vrijmetselarij besproken wordt? Klik dan hier, met dank aan www.rkdocumenten.nl
230606 | [XLS000]
