Het verhaal begon in de Poolse stad Lviv en verspreidde zich naar Wenen, Cleveland en uiteindelijk Irondale, Alabama.

Krzysztof Kunert; Katholiek overig; 20 april 2023

“God wil je daar hebben,” zei Mgr. George Habig op een dag tegen Rita Rizzo, zoals verhaald in Raymond Arroyo’s biografie Mother Angelica: The Remarkable Story of a Nun, Her Nerve, and a Network of Miracles. “Die plek was een contemplatief klooster. Ik had geen flauw idee wat dat betekende,” zei Moeder Maria Angelica van de Aankondiging later.

Het heiligdom van St. Paul, een contemplatief klooster, bevond zich in Cleveland. Het behoorde toe aan de Clarissen van Altijddurende Aanbidding, onderdeel van een familie van Franciscaanse kloosterzusters. Wat hen nog steeds onderscheidt is hun voortdurende aanbidding van Jezus in het Heilig Sacrament in een geest van dankbaarheid.

Hoe was Rita’s eerste kennismaking met de orde? Arroyo beschrijft het aldus:

“De beminnelijke zuster Magdalena leidde het meisje de donkere verhoorkamer binnen. De pregnante stilte en de dikke metalen tralies verontrustten Rita. Ze sprak, in de hoop dat iemand aan de andere kant zou reageren. De deur in het traliewerk bewoog. Aan de andere kant, stil als schimmen, stonden twee nonnen in donkerbruine habijten met hun gezichten bedekt door zwarte sluiers. Rita staarde naar de mysterieuze figuren. Ze was nog nooit in een klooster geweest, noch had ze ooit nonnen als deze ontmoet. De nonnen tilden hun sluiers iets op en stelden zich voor met een half luide stem, met een hoorbaar Duits accent. Het waren de Eerwaarde Moeder Mary Agnes, vicaris van het klooster, en Moeder Mary Clare, vicaris.”

Wie waren de mysterieuze nonnen? Tot welke gemeenschap trad de jonge Rita toe? En tenslotte, wat is het verband tussen dit alles en Polen?

Oorsprong in Lviv

De oorsprong van de Clarissen van Altijddurende Aanbidding gaat terug tot 1854 in Frankrijk. In dat jaar stichtte kapucijner pater Bonaventure Heurlaut samen met Moeder Maria van de Heilige Clara Bouilleveaux de Orde van Franciscaner Zusters van het Heilig Sacrament. De kloosterorde wilde het armoede-ideaal van de heilige Clara combineren met de eeuwige aanbidding van het Heilig Sacrament in een geest van dankbaarheid.

Hier begint het Poolse deel van het verhaal, want de persoon die de verspreiding van de orde naar andere landen, vooral naar Polen, bewerkstelligde was een Poolse non – Moeder Maria van het Kruis, Ludwika Nałęcz-Morawska. Zij trad in 1866 toe tot de Franciscaner nonnen en verliet slechts vijf jaar later Troyes om een stichting op te richten in Polen, dat toen viel onder een opdeling. De jonge non wilde een klooster stichten met eeuwigdurende aanbidding van het Heilig Sacrament, vooral omdat degene die haar daartoe aanspoorde de zalige paus Pius IX was, die tijdens een preek zei: “Door het Heilig Sacrament zal Polen gered worden.”

Klooster in Lviv. (Foto: dank aan eigenaar)

Na verschillende pogingen, onder andere tijdens de Pruisische opdeling, lukte het de nonnen om zich in 1873 in Lviv te vestigen. Twaalf jaar later zou de stichter van de Poolse nieuwe tak van de orde een nieuw klooster stichten aan de Kurkowa St. 43, samen met een kerk gewijd aan het Allerheiligste Hart van Jezus. Volgens Eerwaarde Moeder Maria van het Kruis was het bedoeld als “een voortdurend smeekbede om Goddelijke Barmhartigheid voor de Kerk en de Polen.”

Missie van de congregatie

Al snel bleek dat het klooster ook het missionaire hoofdkwartier werd van de jonge, dynamische congregatie. Een belangrijk aspect van de activiteit van de franciscanen van Lviv was de verspreiding van de eucharistische aanbidding. Dit kwam tot uiting in de vorming van nieuwe congregaties en werd ontleend aan de persoonlijke dynamiek van Moeder Morawska die “als het op de dingen van God aankwam, niet van uitstel hield”.

De Oostenrijkse hoofdstad Wenen behoorde tot de plaatsen waar zij slaagde. Uiteindelijk werd daar in 1898 een nieuw klooster gesticht. Het nieuwe klooster was verbonden met het klooster in Lviv, niet alleen door personen, de nonnen, die daar uit Polen heen kwamen, maar ook geestelijk door de “Acte van Geestelijke Eenwording”, waarin “de knoop van wederzijdse liefde en het zegel van verbintenis moesten zijn: vurige en trouwe liefde voor de Heer Jezus in het Heilig Sacrament en ijver in de aanbidding van de Eucharistie.”

Klooster in Lviv.(Foto: dank aan eigenaar)

Dit kenmerkende charisma van de Clarissen van Altijddurende Aanbidding bleef nog tientallen jaren bestaan. Al meteen na de dood van Moeder Morawska ontstonden uit het klooster in Wenen andere kloosters die zich onder meer uitbreidden naar Cleveland in de Verenigde Staten.

Zoals een kroniek uit 1938 het beschrijft, “besloot de Weense gemeenschap, in overleg met het moederklooster in Lviv, dat Moeder Maria Agnes Eichler, een persoon met een enorme energie, in staat was deze moeilijke missie op zich te nemen.” En dat deed ze.

St. Paul Shrine in Cleveland, Ohio. (Foto: dank aan eigenaar)

Het was in Cleveland, een tiental jaren later, toen de jonge Rita Rizzo aanklopte op de deur van het klooster en de poorten van de kloosterfamilie voor haar werden geopend door Moeder Maria Agnes. En in 1962 opende Moeder Angelica, in navolging van de stichteres van de Poolse tak van de orde, het klooster Onze Lieve Vrouw van de Engelen in Irondale, Alabama. Bijna 20 jaar later stichtte ze wat later het grootste katholieke televisiestation ter wereld zou worden.

Gods wegen zijn ondoorgrondelijk. Het begon in de Poolse stad Lviv en bereikte Irondale, in Alabama, via Wenen en Cleveland.

Terug naar de wortels

Dit is echter niet het einde van de banden van Moeder Angelica met Polen. Na de Tweede Wereldoorlog en de verschuiving van de grenzen van Polen, werd het klooster in Lviv geëvacueerd naar Neder-Silezië en kwamen de zusters eerst naar Klodzko, en verhuisden vervolgens, vanwege het grote aantal Clarissen, sommige zusters naar Ząbkowice Slaskie.

Desalniettemin werd enkele decennia later EWTN Polen opgericht in de hoofdstad van Neder-Silezië als een filiaal van EWTN, en de belangrijkste dienst was en is live-uitzending vanuit de Kapel van de Eeuwige Aanbidding in Niepokalanów, die online wordt bijgewoond door honderdduizenden katholieken over de hele wereld.

Krzysztof Kunert, Ph.D., is de programmadirecteur van de Poolse tak van EWTN, EWTN Polska.

Bron: Remembering the Polish Roots of EWTN| National Catholic Register (ncregister.com)

Wilt u meer lezen, zien of horen over ‘Moeder Angelica‘ oprichtster van het ‘Eternal World Television Network(EWTN)‘? Klik dan hier.

Additionele keywoorden buiten tags: Clarissen van Altijddurende Aanbidding | Cleveland | Eerwaarde Moeder Maria van het Kruis | Irondale | Lviv | Moeder Angelica | Moeder Maria Agnes Eichler | Moeder Morawska | Pater Bonaventure Heurlaut | Polen | Rita Rizzo | Wenen | Zusters van het Heilig Sacrament | 

230425 | [XLS000] |