Vaticaan nu in crisistoestand met Duitse bisschoppen

ANALYSE VAN HET NIEUWS: Bronnen zeggen dat twee hooggeplaatste kardinalen de voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie naar Rome wilden halen voor correctie in verband met zijn recente controversiële opmerkingen, maar door paus Franciscus werden overruled.

Edward Pentin | News |Vatricaan March 26, 2021

Bisschop Georg Bätzing op de Duitse voorjaarsbijeenkomst van bisschoppen in februari 2021. (foto: Sascha Steinbach/epa pool).

VATICAAN stad —In januari wilden twee kardinalen van het Vaticaan de voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie naar Rome ontbieden om hem te corrigeren naar aanleiding van een interview in de media waarin hij op een aantal gebieden zijn onenigheid met de kerkelijke leer had geuit.

Een dergelijke ontmoeting, die volgens sommigen gebruikt had moeten worden om het Vaticaan formeel verzet te laten aantekenen tegen de Synodale Weg, heeft nooit plaatsgevonden en nu gaan de Duitse bisschoppen ongestoord hun gang, waardoor ernstige bezorgdheid is ontstaan over een mogelijk schisma.

De jezuïet kardinaal Luis Ladaria s.j., prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, en kardinaal Kurt Koch, de Zwitserse voorzitter van de Pauselijke Raad voor de Bevordering van de Eenheid van de Christenen, waren bezorgd over de uitspraken die bisschop Georg Bätzing deed in een lang interview met het Duitse blad Herder Korrespondenz dat eind december verscheen.

In het grotendeels over het hoofd geziene interview, met als kop “Ik wil verandering” en gepubliceerd in het nieuwe jaar, begon bisschop Bätzing van Limburg zichzelf te beschrijven als een “goede conservatief, omdat ik van deze Kerk hou en er graag mijn leven en energie aan geef. Maar ik wil dat zij verandert.”

Vervolgens stelde hij rechtstreeks de leer en traditie van de Kerk ter discussie met betrekking tot de wijding van vrouwen tot het priesterschap, de zegening van verbintenissen tussen personen van hetzelfde geslacht, het priestercelibaat en de heilige communie voor protestanten.

Het beperken van de wijding tot mannen leek hem “steeds minder overtuigend”, zei hij, eraan toevoegend dat “er goed ontwikkelde theologische argumenten zijn ten gunste van het openstellen van het sacramentele ambt ook voor vrouwen”.

“Dit is waarom ik vaak het diaconaat van vrouwen noem, omdat ik het zie als een ruimte voor actie,” vervolgde hij. Hij voegde eraan toe dat, als het gaat om het openstellen van het priesterambt voor vrouwen, elke paus, te beginnen met Johannes Paulus II, die vraag “unaniem” had beantwoord door het uit te sluiten. “Niettemin,” zei hij, “ligt het op tafel.”

Bisschop Bätzing zette vraagtekens bij wat hij zag als de noodzaak om “vast te houden aan de huidige voorwaarden voor toelating” tot het priesterschap, en zei dat de Kerk roepingen blokkeert door zichzelf te “ex-cultureren”.

En over het veel bekritiseerde Synodale Pad van de Kerk in Duitsland, een twee jaar durend programma om te discussiëren over kwesties van macht, seksuele moraal, priesterleven en de rol van vrouwen in de Kerk in een poging misbruik uit te roeien, zei hij dat hij de bedenkingen van Rome hierover probeerde te begrijpen en “sterke druk voelde over hoe de universele Kerk verenigd te houden in aanwezigheid van zulke verschillende culturele kenmerken”.

Verwijzend naar de brief van Paus Franciscus van 2019 aan de Kerk in Duitsland, waarin de paus het Synodale Pad steunde maar de deelnemers aanspoorde zich te richten op evangelisatie, zei bisschop Bätzing dat de “blokken van systematische oorzaken van misbruik” evangelisatie in de weg staan en eerst “opgelost” moeten worden. Hij zei ook het niet eens te zijn met delen van de brief van de paus die een onderscheid maken tussen de geestelijke weg en de democratische weg, en zei dat hij meer democratie in de katholieke kerk wilde om “de mening van de ander te begrijpen en niet uit te sluiten”.

Kardinaal Koch, die volgens bronnen diep bezorgd is over de ontwikkelingen in de Duitse Kerk zoals vele andere hoge ambtenaren in het Vaticaan en die zich ongewoon direct heeft verzet tegen de recente ontwikkelingen in Duitsland, benadrukte ook dat hij zijn verzet tegen het document van de oecumenische groep bekend had gemaakt door middel van interviews en een gedetailleerde open brief aan de directeur van de protestantse kant van de groep.

Hij wees erop dat het Vaticaan wacht op de reactie van de Duitse bisschoppenconferentie op de brief van de CDF “alvorens te kunnen overwegen of en welke verdere stappen noodzakelijk zullen zijn”.

Bisschop Bätzing

Bisschop Bätzing zei in het interview met de Herder Korrespondenz dat de bisschoppenconferentie op de brief van het CDF zal reageren en “de confrontatie aan gaat met tegenargumenten”. Hij voegde eraan toe dat de brief hem verrast had, dat ze “de oecumenische inspanning” achter de groep niet waardeerden, en dat hij het “enigszins cynisch” vond het Vaticaan in feite zei: “Nee, dit is niet goed, werk er nog eens aan.”

In een brief van 1 maart aan de geestelijken van zijn diocees zei bisschop Bätzing dat zij de heilige communie mochten geven aan niet-katholieke personen als zij daarom vroegen, na gewetensonderzoek, maar dat er geen “algemene, interkerkelijke ontvangst van de eucharistie” of “nieuwe vormen van eucharistieviering” mochten zijn.

In andere delen van het Herder Korrespondenz interview, zei Mgr. Bätzing dat hij “ervan overtuigd” was dat we leven in een “tijdvenster waarin we echt iets kunnen veranderen,” en dat “we het moeten gebruiken.”

Sommige Duitse kerkleiders geloven dat Bätzing’s opmars van heterodoxe argumenten deels komt doordat hij, net als veel andere Duitse bisschoppen, wordt beïnvloed door het Centraal Comité van Duitse Katholieken (ZdK), de machtige lekenorganisatie van het land die bekend staat om haar afwijkende ideologische opvattingen en politieke banden.

“Ze hebben dezelfde denkwijze, dezelfde lijn,” zei kardinaal Gerhard Müller, kardinaal Ladaria’s Duitse voorganger in de Congregatie voor het Geloof, tegen het Register op 22 maart. “Gelooft de leiding van de ZdK in de God van de katholieke geloofsbelijdenis? Ze hebben alleen ideeën om zichzelf te rechtvaardigen, maar ze spreken niet over de God die Zich geopenbaard heeft, de Heer van de geschiedenis, van Israël en Jezus Christus.”

Copyright: EWTN Vatinca/Daniel Banez

Strenger Vaticaans optreden nodig?

Terwijl het verzet tegen Rome aanhoudt, zoals onlangs bleek uit het verzet tegen de verklaring van het CDF waarin de zegening van verbintenissen tussen personen van hetzelfde geslacht werd afgewezen, staan de kardinalen Ladaria en Koch niet alleen in hun bezorgdheid over de richting van de Kerk in Duitsland. Paus Franciscus heeft zijn kritiek laten blijken, met name toen hij vorig jaar “dramatische bezorgdheid” uitte over de ontwikkelingen nadat hij de Duitse apostolische nuntius in een privégesprek had ontvangen.

Maar sommige functionarissen in Rome zijn van mening dat er onvoldoende stappen worden ondernomen om een mogelijk formeel schisma te voorkomen. Zij menen dat het een grove fout zou zijn als het plan is om de Synodale Weg tot een einde te laten komen, met de waarschijnlijke bekrachtiging van een breed scala van afwijkende standpunten over belangrijke zaken, voordat het Vaticaan formeel ingrijpt om de afwijkende richting van de Duitse kerk te corrigeren.

“Men is zeer bezorgd, niemand is er enthousiast over,” zei een Vaticaanse bron. “Als de Duitse bisschoppen doorgaan met de Synodale Weg, zal er schisma zijn, en het zou heel slecht zijn – en geen goede tactiek – om de bisschoppen door te laten gaan en dan, aan het eind, zegt het Vaticaan stop.”

Protestantisme van liberale theologen die het christendom reduceren

Kardinaal Müller zei dat hij “niet veel hoop” heeft dat het Vaticaan actie onderneemt “omdat ze niet in staat zijn om de ernst van de situatie te begrijpen.” Hij vergeleek het met de vroege stadia van de Reformatie toen de Romeinse Curie “niet de juiste maatregelen nam” omdat ze betrokken waren bij politiek die ze “belangrijker vonden dan de religieuze missie van de Kerk.”

“Nu hebben we een vergelijkbaar probleem in die zin dat het Vaticaan te diplomatiek en politiek is en niet theologisch het grote gevaar analyseert,” zei hij, eraan toevoegend dat het Vaticaan tegenwoordig meer bezorgd is “over goede relaties met regeringen en de Verenigde Naties.”

Hij en anderen in Rome hebben de situatie ook vergeleken met de tijd van Maarten Luther en Paus Leo X. Te zeer in beslag genomen door politieke gebeurtenissen, heeft Leo de Lutherse beweging niet met voldoende ernst bekeken en tegen de tijd dat hij wel actie ondernam, had Luther al invloedrijke en blijvende steun verworven.

“Paus Leo had een oppervlakkige kijk en hij kon Luther niet begrijpen,” zei kardinaal Müller, die in 2017 een boek schreef over de geschiedenis van de pausen, Der Papst: Sendung und Auftrag(De Paus: Missie en Mandaat). “Leo was geen theoloog, hij begreep niet wat er gebeurde,” zei hij.

Maar kardinaal Müller wees op een “groot verschil” tussen die tijd en nu, namelijk dat het toen ging om “de sacramenten, het gezag van de opvolgers van de apostelen en Sint Pieter.” Tegenwoordig, zei hij, “hebben we het over de protestantisering van de Kerk, maar het is niet het protestantisme van de hervormers, het is eerder het protestantisme van liberale theologen die het christendom reduceren” tot slechts “bepaalde morele vormen, individueel of sociaal.”

Keywoorden – Tags: Bisschop George Bätzing | Celibaat | Congregatie van de geloofsleer | Duitse bisschoppen| Duitse synodale weg | Edward Pentin | H.Eucharistie |  Intercommunie | Kardinaal Gerhad Müller | Kardinaal Kurt Koch | Kardinaal Luis Ladaria s.j. | Liberalisering in de kerk | Luther | Oecumene | Paus Franciscus | Paus Leo X | Priesterschap | Protestantisering | Synodale weg | verbintenissen tussen personen van hetzelfde geslacht| vaticaan

Wilt u meer lezen over bijvoorbeeld “de synodale weg”? klik dan hier, of gebruik één van de andere ’tags’ boven aan deze post.

210328 [XLS000] 220307 167