Wyszyński, Johannes Paulus II en Reagan eer betoond als ‘Ridders voor de Vrijheid’ @NCRegister J.Grondelski
Deze drie mannen hebben zowel individueel als gezamenlijk bijgedragen aan de omverwerping van het communisme achter het IJzeren Gordijn in Europa.
John Grondelski; Blogs; 24 maart 2023
De zalige kardinaal Stefan Wyszyński, paus Johannes Paulus II en president Ronald W. Reagan werden allen beschreven als moderne ‘Ridders van de Vrijheid’ voor hun rol in het ten val brengen van het Europese communisme in de jaren ’80 en ’90 tijdens een internationale conferentie in het Victims of Communism Memorial Museum in Washington op donderdag.
Panelleden uit de Verenigde Staten en Polen spraken over hoe de drie mannen zowel individueel als gezamenlijk hebben bijgedragen aan de omverwerping van het communisme achter het IJzeren Gordijn in Europa. Tot de belangrijkste sprekers behoorden pauselijk biograaf George Weigel, Europees parlementslid Ryszard Legutko en bisschop Sławomir Oder, die als postulator het proces van de heiligverklaring van Johannes Paulus afhandelde. Andere panelleden betroffen Jan Kotański, voormalig ambassadeur van Polen bij het Vaticaan; Professoren Zbigniew Stawrowski, John Radziłowski, Marek Chodakiewicz. Henry Nau, Lee Edwards, Paul Kengor, en personeel van Victims of Communism, waaronder Dr. Elizabeth Spalding en ambassadeur Andrew Bremberg.
Wyszyński, die in 1948 aartsbisschop van Gniezno en Warschau werd (en dus primaat van Polen), nam zijn functie op zich toen het communisme in zijn naoorlogse, stalinistische fase alle politieke pluralisme in Polen uitroeide. Omdat hij zag dat de westerse erkenning van de verdeling van Europa in Jalta (vert.: Oekraïnse stad op de Krim) niet zou worden teruggedraaid, probeerde Wyszyński binnen de status quo zoveel mogelijk ruimte te scheppen voor de Kerk. Toen de communisten in 1953 het recht opeisten om alle kerkelijke benoemingen te bepalen, van pastoor tot priester, zorgde de primaat voor de collectieve bisschopsverklaring Non Possumus (“wij kunnen niet instemmen”), waardoor Wyszyński drie jaar lang onder afgezonderd huisarrest kwam te staan. In die tijd bereidde de primaat zijn geestelijke strategie voor, waaronder een negenjarige noveen tot het millennium van het Poolse christendom in 1966, die leidde tot het opnieuw catechiseren van het land.
Paus Johannes Paulus II, diende als Karol Wojtyła 14 jaar lang als aartsbisschop van Krakau naast primaat Wyszyński. Ondanks meedogenloze communistische pogingen om tweedracht te zaaien tussen hen, bleef Wojtyła loyaal solidair met Wyszyński. Op 22 oktober, toen de kardinalen in rij langstrokken voor de nieuwe paus om hun hulde te betuigen, stond Johannes Paulus op en richtte Wyszyński op, terwijl hij hem omhelsde. De volgende dag verklaarde de nieuwe paus: “Deze Poolse paus, die vandaag vol vrees voor God, maar ook vol vertrouwen aan een nieuw pontificaat begint, zou niet op de stoel van Petrus zitten zonder uw geloof, dat niet terugdeinsde in het licht van gevangenschap en lijden.”
Reagan, die in 1976 nipt de Republikeinse presidentsnominatie verloor en van wie werd verwacht dat hij zich in 1980 kandidaat zou stellen, had al een principieel anticommunisme geformuleerd, niet gebaseerd op politiek opportunisme maar op een moreel oordeel over het “rijk van het kwaad”. Bij het zien van Johannes Paulus’ eerste pelgrimstocht naar Polen in juni 1979 – “negen dagen die de wereld veranderden”, zoals pauselijk biograaf George Weigel het beschreef – raakte Reagan ervan overtuigd dat Polen de spil was in het ten val brengen van het Sovjetrijk en dat hij met de paus naar dat doel moest toewerken. Zijn voornemen werd versterkt door zijn overtuiging dat zowel zijn eigen, als Johannes Paulus’ overleven van moordaanslagen in 1981 deel uitmaakten van een “goddelijk plan” om dat doel na te streven.
Alle sprekers benadrukten dat, hoewel hun doelen duidelijk waren, Wyszyński, Johannes Paulus en Reagan ook allemaal realisten waren die erkenden dat, hoewel hun doel in de verdere toekomst mocht liggen, hun middelen altijd gericht moesten zijn op het uitbreiden van vrijheid voor de gegijselde naties, onderwijl nooit concessies doend aan verworven vrijheden. Allen zagen de strijd tegen het communisme niet als een politieke of economische strijd, maar fundamenteel als een morele strijd voor vrijheid en mensenrechten. Om die reden wikte en woog geen van hen zijn woorden bij het spreken van de waarheid over het communisme of het verdedigen van de rechten van volkeren die erdoor werden onderworpen.
Winsome Sears, de luitenant-gouverneur van Virginia, bracht een verrassingsbezoek. De conferentie eindigde met een discussie over de uitdagingen van het verdedigen van vrijheid en het uitleggen van het communisme aan jonge mensen – de “post 9/11 generatie” – vandaag de dag.
The Victims of Communism is een non-profit stichting op het gebied van onderwijs, onderzoek en mensenrechten die is opgericht om de herinnering aan de historische rol van het communisme levend te houden, de strijd voor vrijheid voort te zetten in landen die nog steeds onder het marxistische juk gebukt gaan, en de meer dan 100 miljoen slachtoffers te herdenken die sinds 1917 door het communisme zijn vermoord, onder meer door getuigenissen van slachtoffers te verzamelen. Zij heeft een museum voor de slachtoffers van het communisme geopend op 900 15th Street Northwest in Washington en een gedenkteken – gemodelleerd naar het “Vrijheidsbeeld” van Tiananmen uit 1989 – opgericht nabij Union Station in de hoofdstad.
John M. Grondelski (Ph.D., Fordham)
John Grondelski: John M. Grondelski (Ph.D., Fordham) is voormalig associate dean van de School of Theology, Seton Hall University, South Orange, New Jersey. Hij is vooral geïnteresseerd in moraaltheologie en het denken van Johannes Paulus II. Opmerking: Alle meningen die in zijn bijdragen in het National Catholic Register worden geuit, zijn uitsluitend die van de auteur.
Wilt u nog meer lezen of horen over de ‘Ijzeren gordijn‘? Klik dan hier , of gebruik één van de andere ’tags’ boven- of onderaan dit artikel
Keywoorden: | Communisme | George Weigel | H.Paus Johannes Paulus II | IJzeren gordijn| John M. Grondelski | NCRegister | Org ‘Victims of Communism’ | Polen | President Ronald W. Reagan | Vrijheid | Z.Kardinaal Stefan Wyszyński |
230325 | [XLS000] | 240517 656 |
